5. Ciddiyet
Ciddiyet, hayırlı bir işte hedefe ulaşmayı dert edinmektir.
“Derdime derman arar iken,
Derdim bana derman imiş!”
Niyaz-i Mısrî (k.s.)
Birinci derman, dert edinmektir. “Bir derdim vardır, bin dermana değişmem” diyen ne güzel demiştir.
Dert edinen kimsede ciddiyet alâmeti gayrettir.
Gayret de kâfi değil, gücünün sonuna kadar cehd etmesi gerekir. Zira ilâhî lütuf, insanın bittiği yerde başlar.
Gayret ederken bir plan, metot ve sebat olmalıdır ki hedefe ulaşılabilsin.
İnsandaki ciddiyet oranı davanın ulvîliğine göredir.
İnsanın davası ve hedefi, insandan üstün ve insandan aşkın olması gerekir. Çünkü insan dünyadan da âhiretten de üstündür. Zira dünya ve âhiret yani cennet insana hizmet için yaratılmış birer hizmetçidir.
İnsanın nihâî hedefi, hizmetçisinden üstün, hizmet ettiren yani dünya ve cenneti hizmetçi kılan Allah Teâlâ olmalıdır. İşte bu ulvî dava insanın davası olursa Haktan başkasına esir olmaz; ne nefsine ne de dünyalığa!..
Hz. Peygamber Efendimiz (s.a.s.) ne güzel demiştir:
“Kuvvetli mü’min zayıf mü’minden daha sevimli ve daha hayırlıdır, ama her birinde de hayır vardır. Sen, sana faydalı olan şeyde harîs ol/ciddi ol (çaba göster!), Allah’tan da yardım iste, âciz olma! Başına bir şey gelirse keşke şöyle yapsaydım şöyle şöyle olurdu deme, lakin (bu) Allah’ın kaderidir, O ne dilerse yapar, de! Çünkü keşke (demek) şeytanın işine (yol) açar. (Yani şeytan kadere çatmayı kalbe telkin eder ve durmadan vesvese verir)”
(Müslim, Kader, 34; İbn Mâce, Mukaddime, 10, Zühd, 14.)
“Zihninde doğruluk yer etsin, kendini faziletli olmaya alıştır. Bilgi, iyi kalplilik ve enerji, insanı hayata bağlayan şeylerdir. Vakar, gönül zenginliği, samimiyet, ciddiyet ve şefkat mükemmel fazileti oluşturur.”
Konfüçyüs