Allah Teâlâ şöyle buyuruyor:
“Size bir iyilik dokunursa, bu onları üzer. Başınıza bir musîbet gelse, ona sevinirler. Eğer siz sabırlı olur ve takvalı olur (iyi korunur)sanız onların hileleri size hiç bir zarar vermez. Çünkü Allah onları kendi amelleriyle kuşatmıştır.”
(Âl-i Imrân sûresi 3/120)
Hz. Peygamber (s.a.s.), Sahabeden okçu elli kişiyi Uhud savaşında Ayneyn/Okçular tepesine yerleştirmişti. Hz. Peygamber yeni emir verene kadar bu tepeyi terk etmemelerini emretmişti. Savaşın daha başında zafer hasıl oldu diye elli kişinin kırk tanesi yerlerinde sebat etmeyip ganimet için Ayneyn tepesini terk ettiler. Halid b. Velid komutasında bir grup arkadan hile ile geldiler, kalan on kişiyi şehid ettiler. Sonra zafer mağlubiyete döndü. İşte âyet-i kerîme, “eğer Rasûlullah’ın emri gereği Ayneyn tepesinde sebat etseydiniz, Rasûlullah’ın emrine muhalefetten kendinizi koruyup sakınsaydınız, Halid b. Velid ve komutasındaki müşrik müfrezenin hilesi zarar vermeyecekti” mesajını verdi. Elbette “âyetin iniş sebebinin özel oluşu mananın genel oluşuna engel değildir” kaidesi gereği biz ümmet olarak İslâm’ın emirlerini ve Hz. Peygamber’in izlediği stratejiyi izleyerek Hakta sebat eder, yasaklardan, yanlış prensip ve yollara sapmaktan korunursak düşmanların hileleri bize zarar veremez.
A) Sabır
Âyet-i kerimede önce sabır sonra takva zikredildi. Demek ki önce sabır gerekir.
Sabır, nefsi hoşlanmadığı şeye hapsetmektir. Sabır, fiilî duadır; bir şeyi elde etmenin şartlarını yerine getirmektir; söz tutmaktır, emre uymaktır, tahammüldür, nefs-i emmâreye muhalefet etmektir.
Sabrın kısımları:
a) Allah’ın emirlerini yerine getirmede sabır, sebat manasındadır.
b) Allah’ın yasaklarından sakınmada, dünyaya dalmamakta ve şüphelilerden sakınmada sabır, iffet manasındadır.
c) Allah’tan gelen bela ve musibetlere sabır, rıza manasındadır.
Sabırda başarı ise ancak Allah’ın yardımıyla gerçekleşir.
“Sabret! Senin sabrın ancak Allah’ın yardımıyladır.”
(Nahl sûresi, 16/127)
Her şeyde başarı Allah Teâlâ’nın yardımıyla ve yardımı yaratmasıyla gerçekleştiği gibi sabırda yani nefsimizi hapsimize almakta da başarı ancak Allah’ın yardımıyla gerçekleşir.
Takva
Takva, Hakka ve halka karşı yanlış anlayış ve yanlış davranıştan korunmada, yapılması gerekli doğru davranışları yapmada kılı kırk yarmaktır, hassas davranmaktır.
“Takva, dikenli tarlada ayağına diken batmadan yürümektir.”
Ebû Hureyre (r.a.)
Sabırda başarı olunca önemli bir açıktan kurtulmuş oluruz. Ancak takva ile donanmazsak çok önemli lütuflardan mahrum kalırız.
Allah’ın takva ehline verdiği lütufları gördüğümüz zaman, takvasızlığımızla nelerden mahrum olduğumuzu görmüş oluruz.