e) Yoldaki Önderlik Edecek Lider ve Dava Arkadaşları
5. Sabır ve Tahammüllü Olması
Sabır, nefsi hoşlanmadığı şeyi yapmaya hapsetmektir. Nefsi, hapsimizde tutup ona, hoşlanmadığı şeyi yaptırmak hayli zordur. Allah Teâlâ, Hz. Peygamber (s.a.s.)’e hitaben:
“(Ey Peygamber!) Sabret! Sabrın da ancak Allah'ın yardımı iledir. Onlardan dolayı üzülme! Kurdukları tuzaklardan telaş edip sıkıntıya düşme! Şüphesiz Allah, takva sahipleri ile ve muhsinlerle beraberdir.” (Nahl sûresi 16/127-128)
İyi yapanların ve iyilik yapanların düşmanları ve hased edenleri çok olur.
Aldırmamak, sabretmeye devam etmek.
Herkes kendisine yakışanı yapar. Onlarınki, hased; lidere düşen, sabır ve tahammül etmektir. Lidere yakışan, sabretmek ve takva yani yanlış anlayış ve yanlış davranışlara karşı hassasiyet içinde olmak ve muhsin olmaktır. Muhsin, iyi ve tam yapan, iyilik yapan, Allah’a görürcesine kulluk eden kimse demektir.
Tahammül, katlanmaktır, yük almak ve yükü hiç bırakmamaktır. Hele bu yükle de ebed kazanılıyorsa lider niçin bıraksın bu yükü. Hem liderin konumu büyüktür ve büyüklere şikâyet değil sabır yakışır.
“Zayıfların silahı, şikâyettir.”
Hz. Ali (r.a.)
6. Adalet ve Eşitlik:
Adâlet; itidal, istikâmet ve hakka meyletmektir. Herkese dürüst davranmak, insanlar arasında ayırım yapmamaktır.
“Adâlet, bireysel ve sosyal yapılanmada birlik ve düzeni, hakkaniyet ve eşitlik prensiplerine uygun yaşamayı sağlayan erdem, davranış ve hüküm vermede istikâmeti yani doğruluğu takip etmek, kim haklıysa onun lehine hüküm vermek, zengin-fakir, mümin-kâfir, dost-düşman herkesi eşit kılmak, sosyal yapıda denge kurmak gibi manalara gelir.”
(Çağrıcı, Mustafa, “Adâlet” mad., D.İ.A., I, 341.)
“Sevginin kurduğu devleti, adâlet devam ettirir.”
Fârâbî
7. Şahsiyet:
Şahsiyet, kimlik ve karakter demektir.
Müslümanın kimliği, İslâm’dır. Müslüman şahsiyet, kimliği İslâm olan ve İslâm’ın kendisinde göründüğü Müslüman olandır. Gerçek Müslüman şahıs, kalp ve kalıp; anlayış ve davranış birlikteliğine kavuşmuş kişidir.
“İnsanlığın şerefi, aklıyla; asâleti, diniyle; şahsiyeti, ahlâkıyladır.”
Hz. Ömer (r.a.)