Hususi Cemaat:
Mahsus ibadetler, mahsus bir giyiniş tarzı, mahsus dualar, mahsus bazı kitaplar, mahsus bazı alimler ve mahsus bazı düşüncelere sahiptirler. Bir kaç tanesini tanıdınız mı hepsini tanımış olursunuz. Aşağı yukarı giyim, kuşam, düşünce, dua, zikir ve tepkileri aynıdır. Aynı şekilde düşünür, aynı şeyi düşünür ve aynı refleksi verirler...
Bunlar özel cemaattir. Artı yönleri olduğu gibi eksi yönleri de vardır. Bu tür cemaatler, mahsus şeylere aşırı derecede önem verdiklerinden dolayı tüm Müslümanlara hitap edemezler. Kendi bölgelerinde mahsur kalırlar.
Umumi Cemaat:
Bu tür cemaatlerde belli kitaba, belli bir düşünceye, belli bir şahsa bağlılık yoktur. Cemaatin fertlerinin giyim kuşamı birbirine benzemez. Aynı giyinmezler, aynı düşünmezler. Aynı tepkiyi de vermezler. Umumi noktalarda buluştukları için hususi meseleler üzerinde durmazlar.
Bu tür cemaatler tüm Müslümanlara açıktır. Başı açık kadın da gelir, örtülü de gelir, çarşaflı olanı da gelir, pardesü giyeni de gelir. Erkeklerinin bir kısmı sakallı, bir kısmı sakalsızdır. Bir kısmı takkeli, bir kısmı takkesizdir. Biri a kitabını baş ucu kitabı edinir. Diğeri b kitabını baş ucu kitabı edinir. Belli bir duada ısrar etmezler. Muhtelif dualara da açıktırlar. Gittikleri yerlerde diğer Müslümanlarla uyum problemi yaşamazlar...
Not: Özellikle hususi cemaatteki kardeşlerime sesleniyorum. Lütfen herkesi kendiniz gibi bilmeyin. Herkes sizin gibi İbadetlere ya da sünnetlere bağlılıkta aynı hassasiyeti gösteremeyebilir. Hatta bazen küçük bazen büyük günah da işliyor olabilir... Hususi cemaatin prensip ve adaplarını lütfen İslam'ın ortak noktalarının önüne geçirmeyin.
Murat Padak