Tütün tutsaklığının her geçen gün daha da yaygınlaşarak özellikle genç kuşakları etkilemekte olduğu görülmektedir.
Sigara, bütün bitkisinin (nicotina tabacum) kurutulmuş olan yapraklarından hazırlanır. Tütün puro, enfiye ve hatta çiğneme şeklinde kullanıldığı gibi, pipo ile de içilebilmektedir.[1]
Tütünün anayurdu Amerika’dır. Avrupa’ya tütünü getiren Chiristopher Colombu (1492)’dur.[2] Avrupa’ya getirilen tütün, Fransızların Portekizde bulunan büyükelçisi Jean Nicot tarafından 1560 yılında Paris’e taşınarak kraliçeye takdim edilmiş ve saray bahçesine dikilmesi sağlanmıştır. Tütünün içindeki en önemli zehirli madde olan NİCOTİN, elçinin isminden gelmektedir.[3]
Tütün keyif verici ve tedavi edici özelliğinin yanısıra büyük yangınlara sebep olması ve kötü kokusu sebebiyle kralların, din adamlarının tepkisine neden olmuş ve zaman zaman yasaklar konmuştur. İngiltere’de, İtalya’da, Japonya’da ve Rusya’da tütün kullananlara ölüm cezasına kadar varan kanunlar çıkartılmıştır. Önemli bir ticaret unsuru olması ve alışkanlık yapması sebebiyle bu kısıtlamalar gücünü gösterememiştir.[4]
Tütün ilk kez Osmanlı’ya 17.yy.’da Venedikli ve Genovalı denizciler tarafından İstanbul limanına getirilmiş ve Osmanlı da kullanılmaya başlanılmıştır.[5] Osmanlıya gelişini Katip Çelebi Seyahatnamesinde anlatmıştır. Tütün içenlerin sebep olduğu büyük yangınlar nedeniyle IV. Murat ölüm cezasına kadar varan ağır yasaklamalar getirmişse de devleti yönetenlerin de tütün alışkanlığına tutulmuş olması, bu tip önlemlerin yürümesini engellemiştir.[6]
Osmanlı da tütün üretimi ilk kez Batı Trakya’daki Yenice, İskeçe ve Kavala kentlerinde oluşmuştur. Kurtuluş savaşından hemen sonra 1924 yılında “Ulusal Tekel” kurulmuştur. Artan sigara ihtiyacı karşısında, devlet tütün üretimini desteklemiş ve ülkede sigara fabrikalarının sayısı artırılmıştır.[7]
Ülkemizde, tütün tanımı ve sanayiinde çalışan başka bir deyimle; geçimini tütünden kazanan 3 milyon kişi vardır.[8] Gönül ister ki, ülkemiz tütün yetiştiren ve satan ülke olmasın. Tütün yetiştiren tarlalarımızda, insanlara zarar getirmeyen başka ürünler yeşersin.
[1] Mangır, Mine; Aral, Neriman; Baran, Gülen; A.Ü. Ziraat Fak. Yayınları: 1240, Yurtlarda Kalan Üniversite Öğrencilerinin Sigara ve Alkol Kullanımlarını İnceleme, s.14.
[2] Mangır, Mine; Aral, Neriman; Baran, Gülen; a.g.e., s.14.
[3] Barış, İzzettin; Sigara ve Sağlık, MEB Yayınları, 2464; İstanbul, 1994.
[4] Barış, İzzettin; a.g.e., s.12.
[5] Gençlik ve Uyuşturucu Madde Alışkanlığı, Sigara İçmeyenler Derneği, MEB Yayınları, s. 140-141; Ankara; 1987.
[6] Barış, İzzettin; a.g.e., s.12.
[7] Barış, İzzettin; a.g.e., s.13-14.
[8] Barış, İzzettin; a.g.e., s.13-14.