Takva kelimesinin asıl manası korumaktır. Müellife göre takva; İnsanın Rabb’ini gazaba getirecek, nefsine veya başkalarına zarar verecek şeylerden korunmasıdır. Takvanın esası Allah (c.c) korkusudur. Korku ise, korkulanı bilmeyi gerektirir. Allah’ı bilen basıreti nisbetinde Allah’tan korkandır. Allah (c.c)’tan korkan, Allah (c.c)’tan ittika eden, sakınandır. Takva sahibi olan kişiler ise, nefislerini Allah (c.c)’ın dünya ve ahiretteki azab ve gadabından koruyan kimselerdir. Bu sakınma ve korunma ise, Allah (c.c)’ın tayin ettiği sınırları aşmamak, emirlerine riayet etmek, yasaklarından sakınmakla olur. Allah insanların hayrına olan şeylerin dışında bir şey emretmez. Vucüdun ve ruhun gelişmesine engel olan şeylerin dışında da bir şeyi yasaklamaz. Kur’an müttakileri faziletleriyle gerçek insan olarak niteler.
Müellife göre; Takva bir fazilettir, dolayısıyla Kur’an, abid ile ma’bud arasını takvayı düzenlemiştir. Bu kelime Kur’anda özellikle ahlaki ve sosyal ayetlerde tekrar edilmektedir;[1] “Namazda yüzlerinizi doğu ve batıya çevirmeniz iyilik ve taat değildir. Lakin (birr) iyilik; Allaha, ahiret gününe, meleklere kitaplara ve peygamberlere iman eden, malını Allah sevgisiyle akrabaya, yetimlere, dilenenlere, köle ve esirleri kurtarmaya veren. Namazını dosdoğru kılan, zekatını veren kimselerin, ahidleştikleri zaman sözlerini yerine getirenlerin, sıkıntıda ve hastalıkta savaşın kızıştığı zamanlarda sabredenlerin birridir. Bir de söz verdikleri zaman sözlerini yerine getirirler, işte doğru olanlar bunlardır Ve onlar takvaya erenlerin de ta kendileridir.”[2]
Midat TOKHTAROV Bursa/2012
--------------------------
[1] Muhammed Nurullah Seyda el-Cezerî, Tasavvufun Sırları, s. 100.
[2] el-Bakara 2/177.