Başkalarına karşı Tavırda Müsamaha-1

1. Başkalarını var kabul etmek

2. Herkesin hakkını korumak

3. Konumumuza göre davranmak

1. Başkalarını var kabul etmek

Kabul eden kabul görür, dışlayan dışlanır. Dinleyen dinlenir, centilmen olana centilmenlik edilir. Hakaret eden de hakaret görür.

Karşıyı var kabul edersen, karşının da seni var kabul etmesini sağlayabilirsin. Dışlayan, aslında kendisini dışlıyor demektir. Başkasını dinlemeyen, kendi davasının da hakkının da dinlenmesini istemiyor demektir. Hakaret eden, hakaret görmek istiyor demektir.

Bizim dışımızda da çeşitli anlayış ve davranış sahipleri var. Onlar da bizim gibi insandırlar. Zira bütün insanlar kardeşimizdir; Müslümanlar dinde bir kardeşler, Müslüman olmayanlar da insan olmada kardeşlerdir. Yani Müslümanlar, din kardeşlerimiz; Müslüman olmayanlar da insan kardeşlerimizdir.

Şunu çok iyi bilmeliyiz ki, önce Müslümanlar birbirine kardeşliğin gereğini mutlaka yerine getirmelidir. En azından gayrimüslimlere gösterilen centilmenliği birbirimize göstersek bulunduğumuz yer cennete dönüşür ve ebedî cennete girmemize de vesile olur. Çünkü Müslümanlar olarak eğer birbirimize merhamet edersek Allah da bize dünyada ve âhirette merhamet eder.

Allah’ın bize merhamet göstermesini istiyorsak birbirimize merhamet edelim.

Dünya ve âhiret mutluluğu, imanla yaşamak; ölürken Allah’a ve âhirete iman ederek ölmek; insanlara da kendisine davranılmasını istediği gibi davranmaktır.

İşte hadîs-i şerîf:

“Kim, cehennemden uzaklaştırılıp cennete konulmayı isterse, ölümünü, Allah’a ve âhirete inanmış olarak karşılasın. Bir de başkalarına karşı, kendisine nasıl davranılmasından hoşlanıyorsa öyle davransın.”

(Müslim, İmâre, 46; Nesâî, Bey’at, 25; İbn Mâce, Fiten, 9. )

İnsanlarla ilişki kurarken nasıl davranılacağını gösteren bir edebi Hz. Peygamber (s.a.s.) şöyle ortaya koymuştur:

“Dostuna itinalı dostluk et, bir gün gelir ki düşmanın olabilir; düşmanına da itinalı düşmanlık et, bir gün gelir ki dostun olabilir.”

(Tirmizî, Birr, 60, Hadis no: 1998.)

“İnsanlardan alakayı kesmek, düşmanlığa yol açar. İnsanlara karşı fazla açılmak da kötü arkadaş celbeder. Sen ikisi arasında olmaya bak.”

Eksem b. Sayfî