Dost-Düşman; Hain-Gafil -3

 3. Dostluğun ve düşmanlığın sınırları 

       Dosta karşı da düşmana karşı da ihtiyatlı olmak ve aradaki mesafeyi korumak gerekir. Aradaki mesafeyi korumak için ilim, tecrübe ve basîret lazımdır. 

        İlim, zahiri bilmektir ve meselelere vahiy gözlüğü ile bakmaktır. 

        Tecrübe, acı bir gerçek, tekrar aynı delikten iki kere ısırılması yanlış hatta aptallık sayılan gerçektir ki tarihteki yaşanmış örneklerden istifade etmektir. 

        Basîret, işin iç yüzünü görme lütfu olup Allah’ın takva sahiplerine ikram ettiği bir ihsandır ki basiret sahibi insanlarla daima istişarelerde bulunmaktır. 

        Önce ilim olarak Kur'ân-ı Kerîm’de dostluk etmememiz gerekenleri bilmemiz gerekir:
         “Müminler, müminleri bırakıp da kâfirleri veliler/dostlar edinmesin. Her kim bunu yaparsa, artık onun Allah nezdinde hiçbir değeri yoktur.  Ancak onlardan (kâfirlerden) gelebilecek bir tehlikeden korunmaya çalışmanız (takıyye) başkadır. Allah kendisine karşı (gelmekten) sizi sakındırıyor. Dönüş yalnız Allah'adır.” (Âl-i Imrân sûresi 3/28.)
         “Siz ey imana ermiş olanlar! Yahudileri ve Hıristiyanları dost edinmeyin. Onlar yalnızca birbirlerinin dostlarıdır. Ve hanginiz onları dost edinirse kesinlikle onlardan olur: Bilin ki Allah böyle zalimlere doğru yolu göstermez!” (Mâide sûresi 5/51.)
         “Ey iman edenler! Sizden önce kendilerine kitap verilmiş olan (Yahudi ve Hıristiyan)lardan ve kâfirlerden, dininizi alay ve eğlence konusu yapanları dost edinmeyin. Eğer (gerçekten) iman ediyorsanız, Allah'tan gereğince korkun.”  (Mâide sûresi 5/57.)
        “Ey iman edenler, benim de düşmanım, sizin de düşmanınız olanları veliler/dostlar edinmeyin. Siz onlara karşı sevgi yöneltiyorsunuz; oysa onlar haktan size geleni inkâr etmişler, Rabbiniz olan Allah'a inanmanızdan dolayı peygamberi de, sizi de (yurdunuzdan) çıkarıyorlar. Eğer siz, benim yolumda cihad etmek ve benim rızamı kazanmak için yola çıkmışsanız (nasıl) onlara karşı hâlâ sevgi gizliyorsunuz? Ben, sizin gizlediklerinizi ve açığa vurduklarınızı bilirim. Sizden kim bunu yaparsa, doğru yoldan sapmış olur.” (Mümtehıne sûresi 60/1.)
        Tecrübe olarak Asr-ı Saadet döneminde ve sonraları tarih boyunca zarar gördüğümüz kimselerden sakınmamız gerekir. Sadece düşmanlık gördüğümüz, bazen dostluk görüp çoğunlukla düşmanlık gördüğümüz kimselere karşı daima ihtiyatlı olmak durumundayız. 

        İşte bu konuda en büyük sosyolog, en büyük psikolog, en büyük hak davetçisi ve en büyük inkılâpçı olan Hz. Muhammed aleyhisselam şöyle buyurmuştur:
         “Sevdiğini itinalı sev, bir gün gelir ki düşmanın olabilir; buğzettiğin/düşmanlık ettiğine de itinalı buğz/düşmanlık et, bir gün gelir ki dostun olabilir.” (Tirmizî, Birr, 28. Hadis no:1998.) 

        Müslüman, hem Allah ile sözleşmesine hem de insanlarla olan sözleşmesine riayet eder. Düşmanlarla sulh içinde yaşamak ideal olandır. Sulh içinde yaşarken düşman anlaşmayı bozarsa biz de bozarız. 

        Dostluk ettiğimiz kimseler veya devletler, şeytanın veya şeytanın ayarttığı düşmanın oyununa gelir de düşmanlık ederlerse biz de onlara düşmanlık eder nefis müdafaasına geçeriz. 

       Bize gereken, dost ülkeler olan Müslüman ülkeler için gerekli olan İslam natosunu oluşturup anlaşmazlıkları İslam’a göre çözmektir ki zulmedenin hakka boyun eğmesini sağlayıp adaletle sulhu oluşturmaktır. 

        Düşman olduğumuz ülkeler kısım kısımdır; anlaşma yaptığımız ülkeler, anlaşmaya yaklaşmayan ülkeler, savaş ihtimali çok uzak olan ülkeler... Şahıslar da kısım kısımdır.