İsraf ve Tasarruf -6

B. Tasarruf

1. Tasarrufun tarifi

Tasarruf, malı korumaya gücü yetmek ve idare etmek, insanların ve diğer canlıların kullandığı olmazsa olmaz olan maddelerin tüketilmesinde dikkatli olmak, gereği kadar kullanmak ve idareli tüketmek demektir.

Tasarruf, istikbaldeki hayatın kolaylığını sağlayan ve fakir olmamayı garanti eden bir erdemliliktir.

2. Tasarrufun önemi

İsraf edilen her bir madde, bir başka canlının hakkıdır diye baktığımız zaman, dünyadaki her şey herkese yeter de artar da!..

Tasarruf, para biriktireceğim diye akraba ve yakınlarından, muhtaç olanlara yardımdan kaçınmak, aile ve çocuklarını sıkıntı içinde yaşatıp parası varken yok gibi sıkıntı çekmek ve çektirmek, akranları arasında da aşağı bir hayat standardında bulunmak değildir.

Bir kurumun, tasarruf edilecek diye zarurî olan ihtiyaçları terk etmesi değil; olmazsa olurları terk etmesidir ki o tasarruf edilen şeylerle nice güzel işler yapılabilmelidir.

Asıl tasarruf ancak Cenab-ı Hakkın verdiği nimetlerden; para, mal ve mülkten doğru biçimde yararlanmak, yiyip içmek, evlat ve ailesine yedirip içirmek ve giydirmek, ayrıca muhtaçlara yardım edip Hak Teâlâ’ya hamd ve sena etmek; ileride de çocuklarına sıkıntı çektirmemek gayesiyle tedbir olarak bir miktar biriktirmeye çalışmaktır. Bunun aksine olacak şekilde malı elde tutmak ya da aşırı harcayıp israfa kaçmak, tasarruf olamaz. Yerinde ve yolunda kullanılan az paranın israf ile harcanan çok paradan daha fazla iş gördüğü de öteden beri denenmiş olan hallerdendir.

(Rifat, Ahmet, Tasvîr-i Ahlâk, s. 322-323.)

İktisad, maliyeti sıfır olan gelirdir. İşte bu gelirlerle çok faydalı işler yapmak mümkün olur.

İktisad ne israf ne de cimrilik etmeyip orta yolu izlemektir.

İktisad olursa, tasarruf gerçekleşebilir.

İsraf olursa, eldeki malın yarısı, belki çoğu, en azından bir kısmı telef olur.

İsraf, ilerisi için fakirliktir; yapılması gereken işlerin ve hizmetlerin yapılamamasına yol açar. Cimrilik de yine yapılması gerekenlerin yapılmaması sonucunu doğurur.

“İktisad, az malı çoğaltır; israf ise çok malı azaltır.”

Hz. Ali (r.a.)

Cimriliğin neticesindeki yanlışlardan ve mahrumiyetlerden kurtulmanın çaresi, israfın neticesindeki felaketlerin çaresinden daha kolaydır. Çünkü cimrilik sebebiyle biriktirilen paralar elde mevcuttur. Hemen telafi yoluna gitmek mümkündür. Ama israf sebebiyle eldeki paralar yok olmuştur.