Kayısının Vücuda Faydaları

Kayısı taze ve çeşitli şekillerde işlenmiş mamuller olarak tüketilmektedir. Türkiye ve dünyada tüketilen önemli işlenmiş kayısı mamulleri şunlardır; Minimal işlenmiş kayısı, Dondurulmuş kayısı, Kayısı konservesi, Kayısı pulpu, Kayısı nektarı, Kayısılı içecekler, Kayısılı pulp konservesi, Kayısı reçeli, marmeladı, jölesi ve kreması, Yeşil kayısı turşusu, Kuru kayısı, Toz kayısı, Kıyılmış veya küp doğranmış kuru kayısı, Ekstrüzyon kayısı mamulleri (Pestil vb.), Kayısı şekerlemeleri, Kayısı ekstraktı ve esansı, Kayısı jelâtin mamulleri, Kayısı brendi, Kayısılı pasta, kek, bar vb. mamullerdir. Kayısıdan küçük paketlerde hazırlanıp, Asrımızın temel beslenme problemlerinden birisi olan obezite ve kabızlığa karşı ve çikolatalı şekerlemeler şeklinde çocuklara ve gençlere yönelik halkın damak zevkine uygun olarak iç ve dış tüketime uygun fabrikasyon ambalajlarda hazırlanarak yöre kalkınmasına ciddi bir ivme kazandırabilir.

Kuru kayısının en önemli bileşiklerinden birisi de diyet lifidir. Kuru kayısının 100 gramında yaklaşık 24 gram diyet lifi bulunmaktadır. Yetişkin bir insanın günlük diyet lifi gereksinimi 25 gramdır. Diyet lifi sindirim sistemimizde salgılanan enzimler tarafından hidrolizlenemeyen polisakkarit ve lignin gibi bileşiklerden oluşmaktadır. Diyet lifi kabızlık, irritabl kolon sendromu, apandisit, hemoroid, kolon kanseri gibi hastalıkların oluşum riskini azaltmakta, mide ve onikiparmak bağırsağı ülserini önleyerek tedavi etmektedir. Diş hastalıkları, şişmanlık, şeker hastalığı, kroner kalp hastalıklarını önlediği gibi, kalp kaslarını kuvvetlendirir ve daha düzenli çalışmasını sağlar. Kan yapımını arttırarak kansızlığı önler. Bağırsakların düzenli çalışmasını sağlamaktadır. Kayısı beynin düzenli çalışmasını sağlayıp, yorulmasını önleyip stresi azaltmaktadır. . Böbreklerin taş teşekkülünü azaltarak özellikle Akciğer Kanserine karşı da koruyucu bir etkiye sahiptir. Vücudun en önemli depo ve laboratuarı sayılan karaciğerin tahrip olan kısımlarının tamirini sağladığı gibi kemiklerin çok daha düzgün ve sağlam olmasında önemli rol oynamaktadır.

İnsan vücudunun günlük enerji ve protein gereksiniminin karşılanmasında çok az katkıda bulunmakla birlikte mineral maddelerden potasyum bakımından zengin, sodyum minerali düşük olması, fosfor, kalsiyum ve demirin yanı sıra A vitamininin öz maddesi karotence zengin olması nedeniyle dengeli beslenmede önemli rol oynar. A vitamininin öncül maddesi olan ß-karoten vücudu ve organları saran epidel doku, göz sağlığı, kemik, diş gelişmesi ve endokrin bezlerinin çalışması için gereklidir. Bu görevlerinden başka A vitamini üreme sistemi üzerinde olumlu rol oynayarak cinsel gücü artırmaktadır. Vücudun enfeksiyonlara karşı direncinin artmasında önemli rol oynar. Ayrıca A vitamini organizmanın ve sağlıklı hücrelerin direncini arttırarak kansere karşı koruyucu görev yapmaktadır. Bu koruyucu aktivite sigara ve alkol kullananlar için daha da önemlidir. Serbest radikallerin oluşumuna ve hücre ölümüne neden olan protein ve yağ asitlerinin bozulma tepkimelerini önlemektedir. Kayısının sodyumca fakir, potasyumca zengin olması nedeniyle kalp yetmezliği, böbrek hastalıkları, hepatit, siroz tedavisinde olumlu etkileri olduğu bilinmektedir. Akademisyenler tarafından yapılan araştırma ve tahliller neticesinde kayısının bilinen kimyasal içeriği şöyle tespit edilmiştir.

Bir insanın günlük ortalama 2000-2600 kaloriye, 0,8 gr proteine, 0,6 gr. Yağa, 30 mg. Kalsiyuma, 10-15 mg/gün Demir ihtiyacına, 1 mg sodyuma, 23 mg fosfora, ihtiyaç duymaktadır. Normal bir insan vücudunun ihtiyacı olan 5000 i.ü vitaminin, 250 mikro gram A vitamini, 0,04 mg. B1, 0,04 mg. B2, 10 mg. C vitamini tüketmektedir. Kayısının ortalama 100 gramında 64 kilokalori bulunduğuna göre 1 kg kaysıda 640 kilokalori bulunmaktadır. Protein bakımından ise 100 gr. kayısıda 0,8 gr. olduğuna göre, 1 kg. kayısı 8 gr. protein ihtiva eder. Normal bir insanın günlük protein ihtiyacı ise 15-20 gr. arasındadır. Yine kayısı kalsiyum 30 mg, demir1.1 mg, sodyum 1 mg, potasyum 0.81 mg ve fosfor 23 mg. A vitamini 2000 İ.U. B1 0.04 mg. B2 0.06 mg. B6 0,5 mg. ve C vitaminlerini de bolca ihtiva etmektedir.

Kaysının bilinen faydaları ise şöyledir; Harareti teskin eder susuzluğu giderir. Sitresi azaltır, beyin yorgunluğunu giderir. Hazmı kolaylaştır kabızlığı giderir. Hatta aç karnına yarım kilo taze kayısı yenirse bağırsakları temizleyerek ishal yapar. İştah açar kemikleri güçlendirir. Kanı sulandırır cildi güzelleştirir. Çekirdeği ise aç karnına yenirse bağırsak kurtlarını temizler.