Her şey, her şey şu tek müjdede
Yoktur ölüm Allah diyene
Canım kurban başı secdede
İki büklüm Allah diyene
NFK
2020 Yılının Kurban bayramına artık sayılı günler kaldı. İslami hayatta içlerinde derin anlamlar, sonsuz sırlar barından bazı kilit taşları vardır.
İçlerinde en başta gelenlerden biride Kurban, ve kurban bayramıdır. Kurban bilindiği gibi Zilhicce ayının içindedir. Bunun için öncelikle üç maddeyi
inceleyeceğiz. Hac ve bayramın içinde olduğu Zilhicce, sonra Hac ve sonuncu olarak Kurban ve bayramını. Zil-hicce ayı etimolojik olarak Arapça dilince ''Haccın sahibi'' demek oluyor. Miladi takvimdeki Aralık ayıyla kıyaslarsak Arap alemindeki ayların sonuncusudur (Arapça'da Zu, sahiplik anlamı taşır). Şimdide Hac ne demek ona bakalım. Âli İmran suresi 97.ayette Hiccul Beyt (Ev tavafı) diye bir betimleme geçer. Yani mukaddes ev olan Allah'ın Kabesi. Buradan anlıyoruz ki Hac aslında bir buluşmanın, kavuşmanın, sılanın ve sarılmanın adıdır. Allah'ın evine hoşgeldiniz kutlamasıdır. Yani Hac başlı başına bir bayramdır. Cevheri Hac
kelimesinin ''yönelmek'' olduğunu belirtir. İbnus skkit ise bir yere sıkça gitmek demektir, der. Çok hac yapan kişiye Haccac denilir.
Hac suresi en çok Bakara suresinde geçer. Hac ibadeti Medine döneminde farz kılındığından gelen ayetlerde Medeni'dir.
Aslında Hac hayat yolunu temsil eder. Aynı kökten gelen Mahacce kelimeside geniş ve doğru yol demektir.
Başka dinlerde de kendi inanışlarına göre hac ibadetleri vardır. Örneğin Hristiyanlar Roma, Antakya ve Kudüste hacı olurlar. Budistler Buda'nın doğum yeri olan Kapilavastu, Bodh gava, Budanın ilk vaaz yeri Benarest gibi yerlerde, tarihteki putperest inanışlarda Suriyedeki Asterte tapınağında, Mısır'ın
Karnak tapınağı veya Yunanistandaki Delphi tapınağı antik hac yerleri olarak bilinir. İslam inancında ise Hac Kabe ile bir bütündür.
Hz.Adem'den bu yana Kabe (Mekke,Bekke) vadisi mukaddes sayılmıştır. Hac mahşerin dünyadaki provasıdır. Hayattan arınmış, üstündeki elbiseden bile
uzaklaşmış, üstünde beyaz bir kefen gibi elbiseyle gider insan Hacc'a. Her Lebbeyk demek dünyayı ardımda bıraktım kefenimle huzurundayım ya Rab demektir.
Maldan, servetten, menfaatten, dosttan, akrabadan uzak herkesin kendisiyle başbaşa kaldığı bir ibadettir Hac. Hac herşeyi terk ederek herşeye sahip olma ibadetidir.
Sırtında iki parça ihram (İhram, harameyn köküyle aynıdır) ile gelir insan Allah'ın evine. Ebu Hureyre'den gelen bir rivayette Allah resulunun (a.s.) Allah katında en büyük ibadet birincisi cihad ikincisi 'kabul olunmuş' hacdır, der. Demek ki kabul olunmayan haclarda var. Heleki zamanımızda.
Eskiden insanlar sadece servetini arkada bırakıp Hacca gelirdi fakat günümüz şartları insan aklını o kadar bulandırıyor ki artık insan aklınıda arkada bırakıp gelmesi gerekiyor. O yüzden Hac bir misafirliğe gidiş değil, uzun zaman sonra kendi evimize dönüştür. Şimdi de üçüncü maddemiz olan Kurban meselesini açalım. Arapçada Kurban ''karabe'' kökünden gelir ki buda yakınlaşmak demektir. Osmanlıcası ile kurbiyet kurmak, yakınlık kurmak diyebiliriz.
Yani Allah'a ve onun sayesinde insanlara yakınlık. Hac suresi 37.ayette Rabbimiz Kurban yasasını şöyle ilan eder'' Kestiğiniz kurbanların
ne etleri ne kanları Allah'a ulaşmaz. Sadece takvanız ulaşır''. Burada etlerin ve kanların ulaşmadığı ayrıntısını şu yüzden Rabbimiz ifade eder.
Mekke müşrikleri döneminde ve daha önceki putperest kavimlerde de ilahlara kurban oldukça yoğun yapılan bir ibadetti ve bırakın hayvanı
yeni doğmuş çocuklardan her türlü insan tanrıya kurban edilir ve kanı sunaklara sürülürdü. Örneğin Almanların ataları olan
eski Kelt,cermen kültürünce bakire genç kızları, Maya kültüründe güçlü erkekleri, Mısır Hiksos kültüründe yeni doğmuş çocukları kurban ederlerdi. Ve dahi peygamberimizindedesi Abdulmuttalip oğulları arasında Allah'a kurban olsun diye çekiliş yapmış ve peygamberin babası Abdullaha çıkmıştı. İşte Allah hz.İbrahimle insanın kurban edilmesine son vermiş ve bir kurban verilecekse bunun hayvan olacağını, kesilen hayvanın cesedinin diğer kavimler gibi çöpe atılmasını değil
muhtaç insanlara, komşulara dağıtılmasını emretmişti.(Tevratın Tekvin bölümü 22.babında bu çocuğun İshak, Kur'anı Kerim'de Saffat suresi 102.ayette oğlu der ama hangi oğul olduğu geçmez, yorumlara göre İsmaildir) Evet, kurban ibadetinin insanla yaşıt olduğunu Hz.Adem'in iki oğlunun Allah'a kurban sunmasından anlayabiliyoruz.
Ki Kur'an açıkça ''Biz her ümmet için kurban kesmeyi farz kıldık'' der. Ve kevser suresi'de kesilen bu kurbanların sadece Allah'ın adıyla
kesilmesini emreder. Yani Hac suresi kurbanı, kevser suresi ise nasıl kesilmesi gerektiğini anlatır. Peki kurban sadece hayvan kesmeklemi olur?
Bizler ibadetleri sığ, dar bir kalıpta bırakırsak içlerindeki ulviliği kaybederiz. Namaz olsun, oruç olsun, zekat veya kurban. Eğer istersek
attığımız her adım ibadet olur. Eğer istemez sek yaptığımız her ibadette boş olur. Bizler Allah yolunda neyimizi feda edersek işte kurban odur.
Çünkü ibadetlerin öyle bir özelliği vardır ki yılın her günü yapılabilir. Tıpkı Yunus emrenin canım kurban yoluna demesi gibi. Yazımızı merhum
Nasreddin hocanın (Gerçek adıyla Nasireddun Mahmud El Tusi) bir fıkrasıyla bitirelim. Kurban bayramının yaklaştığı bir cuma günü
hoca kürsüde vaaz ederken cemaatten biri bir kağıt parçası uzatır hocanın eline. Kağıtta, Annem için keseceğim kurbandan kimseye birşey vermeyip hepsini kavurma yapıp bir tencerede saklayacağım. Caizmidir? diye sorar. Hoca cevabı yüksek sesle söyler'' Yarın ahirette cennet ehli kurbanlarına binip sırat köprüsünden geçerken ananında kavurma tenceresine binip geçmesi gerekir. Git annene sor razıya öyle yap.
Mübarek kurban bayramı hepimize bereket getirsin...
