Arrân Kürdleri ile Müslümanların ilişki -2

Arrân Kürdleri ile Müslümanların ilişki -2

Diwîn'in Alınması 

Bilindiği gibi Diwîn şehri X.  ve XI. Yüzyılda Şeddadi devletinin başkentiydi.

O zamanlar Diwîn büyük bir şehirdi.

Bilindiği gibi Eyyubilerin kökeni bu bölgedendir.

Öyleyse İslamın gelişi zamanında bu şehir nasıl müslümanların eline geçti?

Hicri 25 te, İslam Halifesi Hz. Osman'ın r.a Şam valisi Hz. Muaviye r.a ya gönderdiği mektupla, Habib bin Meslemeyi Ermenistan ve Azerbaycan üzerine gönderiyor.

Habib bin Mesleme, Şam askerleri ile önceleri Erzurumun çevresine geçiyorlar. Bu şehri ve Van'nın çevresini aldıktan sonra, Nehru'l Ekrad/Kürd Nehri ni (şimdiki Garniye nehri ismiyle )

geçip Diwîn ovasına geçiyorlar.

Habib bin Mesleme askerlerin savaşçılığı sayesinde , Diwîn ovasını kısa bir zaman alır; Diwîn Şehrinide çevreler .

Çetin bir savaştan sonra yerli halk aman diliyor, Habib bin Mesleme de bu isteklerini kabul ediyor.

Oranın halkı ile vergi mükellefi anlaşmasıyla barış anlaşması imzalıyorlar.

Müslümanların komutanı bu anlaşmadan sora orayı alıyor.

Makdisi 985 yazdığı kitabında : "bir kısım Arrân kürdleri, taştan ve topraktan yapılmış evlede kalıyorlardı."

Makdisinin bu sözlerine göre Diwîn X. Yüzyılda büyük bir şehirdi.

Çok büyük ve korunaklı bir kalesi vardı.

Zenginliği ve nimeti çoktu.

Diwîn, namlı şanlı bir şehirdi;

Yünü çok iyiydi.

Şehrin her tarafında bahçeler vardı.

Sağlam surları vardı.

Ekin için çok bereketli toprakları vardı.

Şehrin Camisi, yüksek bir tepedeydi.

Caminin yanı başında bir Kilisede vardı.

Şehir Kürdlerin elindeyi.

Kürdlerin evleri, taştan ve kerpiçten di.

Şehrin bir kaç kapısı vardı.

Bunlar, Keydarî kapısı, Tiflis kapısı ve Ani kapılarıydı.

O zamanlar bu kıymetli şehirde Kürdler ile birlikte Hıristiyanlarda yaşıyordu.

Kaynak: Süleyman Eliyarlı, Azerbaycan Tarixi,1996,209

Belezurî,b.n.b 286-287

İbn Esîr,b.n.b 3,90

Ahmet Demir, İslam'ın Anadolu ya Gelişi, İstanbul,2008,215.

Belezurî, b.n.b., 287

Vd.....

Not:

Ebu Farac Selahadin’in ailsesini bugün ki Azerbaycan sınırılarında bulunan Diwîn'den (Dıvin) gelen bir Kürd ailesi olarak belirtir. (Ebul Farac Tarihi (Türk Tarih Kurumu Basımevi Cilt II, Sayfa 401 – 1950)Ait olduğu Revadi Kürd Aşireti, Şeddadi Kürd Devletine tabi olarak Güney Kafkasya’da varlığını sürdürmekteydi. ( Bugün ki Ermenistan ile Azerbaycan’ın kesiştiği bölgeler )