CİSMÎ VE RÛHÎ İYİLİK ETMEK

Cisme iyilik, insan cismini zararlı olan yiyecek ve içeceklerden korumaktır.

Bütün insanlık için tabiatın dengesini korumak, bütün insanların cismine bir iyiliktir. Bu, her zararlı olan konu için böyledir.

Bütün dünya bir gemi gibidir; geminin alt tarafının delinmesine göz yummak, geminin her tarafının batması demektir.

İnsanlık için haram olanlar, insanlık için zararlı olanlar demektir. İnsanların cisimlerine faydalı olacak iyilikleri yapmadan önce onları zararlılardan korumak daha önemli bir iyiliktir.

İnsanların ruhuna iyilik etmek, ruhu mutlu kılacak doğru anlayış ve doğru davranışa, güzel ahlâk için doğru bilgiye ulaşmayı sağlamaktır.

Doğru bilginin kaynağı Allah Teâlâ’dır yani Allah’ın vahyidir, Allah’ın bilgisi ile tanışmak ve Allah’ı tanımaktır.

Allah’ı doğru ve yeterli tanımak, ancak Allah’ın kitabı Kur'ân-ı Kerîm’le mümkündür.

Kim Allah’ı tanısa Allah’a yönelir. Allah’a yönelene de Allah her konuda doğruyu ilham eder, doğruya irşad eder.

Mü’minin ruhunu, kalbi temsil eder. Aklın doyması, Kur'ân-ı Kerîm gerçekleri ile, kalbin itminanı da Allah’ı zikretmekle, Allah’ın nimetlerini ve eserlerini düşünmekle sağlanır. Böylece mü’min hem gerçekleri bilip düşünerek hem de Allah’ı zikrederek zikir ehli olarak stresten kurtulur, şeytanın devre dışı kalmasına çalışmış olur.

Bu gerçeklerin delili şu âyet-i kerîmelerdir:

“De ki: Şüphesiz Allah dilediği (Allah’a yönelmeyen) kimseyi saptırır (sapmasını yaratır) ve Kendisine (cüz’î iradelerini kullanarak) yönelenleri de doğru yola iletir. Bunlar iman edenlerdir, kalpleri Allah’ın zikri (Kur'ân-ı Kerîm ve Allah’ı zikretmek, anmak ve düşünmek) ile huzura kavuşanlardır. Dikkat edin ki kalpler ancak Allah’ın zikri ile huzur bulur (itminana erer). İman edip salih amel işleyenlere ne mutlu! Güzel dönüş yeri (cennet) de onlarındır.”

(Ra’d sûresi (13), 27-29.)

DÜNYEVÎ VE UHREVÎ İYİLİK ETMEK

Dünyevî iyilik, dünyayı insanlar için yaşanılır hale getirmek; yeryüzünü imar etmek, yeryüzüne adâleti hâkim kılmak ve dünyayı yaşanmaz hale getiren zulmü ortadan kaldırmak, adaletsizliği yok etmek ve dengeyi sağlamaktır.

Uhrevî iyilik önce insanların âhirete iman etmelerini sağlamak için aklı çalıştıracak bilgi ve belgeleri; evrenin insan için tanzim edildiği ve dünyanın insana hizmet için yaratıldığı gerçeğini ispat etmek gerekir.

Âhirete iman olunca, âhireti kazandıracak salih amel ve sâlihler ortamını sağlamak gerekir.

Sâlih amelin başında namaz gelmektedir. Namazda ise her gün kırk defa “Mâliki yevmiddîn: Din gününün yani ceza gününün, âhirette hesap gününün sahibi” diye hatırlatılmaktadır.

İşte uhrevî iyilik, dünya ömrünü âhireti kazandıracak şekilde değerlendirmek ve bütün hayatı buna göre tanzim etmektir.