Eski Malatya'da Namazgah, Melik Sunullah ve Ahmed Durran Mescidi

Melik Sunullah Camii

Melik Sunullah Camii, halk arasında Vaiz Ocağı veya Vaiz Baba olaraktan anılan bu eser Adile camii olarak ta bilinir. Koca Vaiz Türbesi olarak ta anılan bu yer, korkusu olan hastaların önemli ziyaret mekânıdır. Minaresi tuğladan inşa edilmiş Son zamanlarda tekrar inşa edilerek küçük bir mescit haline getirilen bu eser minare kaidesinde Memluklulara ait hicri 796, miladi 1394 tarihini taşımaktadır. Bu kitabede Memluk Sultanı Melikül-Zahir Berkuk zamanında Abdullah oğlu Çerkeş tarafından yaptırıldığı yazılmaktadır.

Eski Malatya Namazgâhı

Namazgâh, İpek yolu olarak bilinen surların güneybatısına yakın yol güzergâhında, açık havada namaz kılınması için yapılmıştır. Mihrabın üst köşelerine yakın iki yanında birer mühür görülmektedir. Bu mühürlerde Memluk Sultanı Melikül Eşref-Ebu’l Nasır Kayıdbay lakaplarını ihtiva etmektedir. Miladi 1243 yılında Saceddin İshakoğlu, Kemaleddin Kamyar tarafından ve Memluklulardan Seyfettin Kayıdbay tarafından Miladi 1474 yıllarında onarım gördüğü yazılmaktadır. Namazgâh dikdörtgen planlı olarak kesme taştan, zeminden biraz yüksek bir platform üzerinde bulunmaktadır. Kıble duvarının ortasında yer alan mihrap nişinin yanında 8 basamaklı taş bir minber bulunmaktadır. Mihrap, beyaz ve kırmızıya yakın renklerdeki taşların sıralanmasıyla meydana getirilmiş olup, bordürleri sekiz köşeli yıldızlar, geçmeler ve örgü motifleri ile bezenmiştir. Mihrap çevresindeki bazı uyumsuzluklar mihrabın değişik dönemlerde onarım geçirdiğini göstermektedir. Eser dokusunu bozmadan günümüze kadar gelebilmiş ve günümüzde kapsamlı bir şekilde restore edilmektedir.

Ahmed Durran Mescidi

Ahmed Durran mescidi ve Türbesi, Namazgâhın batı kısmında ve sur dışındadır. Tek kubbeli mescit iken, 1960 yıllarında tamir edilirken kubbesi çökmüştür. Kitabesinde Miladi 1792 tarihinde Diyarbakır Valisi Emir Yusuf Ziya Paşa’nın oğlu Muhammed Sabit Bey tarafından hayrat olarak yapılmıştır. Bizans yönetiminin ünlü bileği bükülmez savaşçı komutanlarından ‘’Ahmar Tarran’’ Battal Gazi ile cenk ederek yenilmiştir. Cenkte, verdiği sözü tutarak Ahmed Duran adını alarak Müslüman olmuş ve Battal Gazi’nin en sadık silah arkadaşı olmuştur. Kabri bu Türbede metfundur.