FAYDALI OLMAK NASIL OLMALI?

1. Önce kendimize faydalı olmak

a) Kendimizin noksanını görmek ve noksandan kurtulmaya çalışmak

b) Yanlışımızı görüp gidermeye çalışmak

c) Her gün bir gün öncekinden üstün olmaya azmetmek

d) Gündüz kendimizi kontrol, akşam muhasebe etmek

2. Kendi konumumuzu düşünerek hareket etmek

a) Aykırı fikirlere açık olmak ve istifade etmek

b) Alınan kararları birlikte, bilerek ve düşünerek almak

c) Her toplantıda önce muhasebe sonra murakabe yapmak

d) Zamana bağlı olarak alınan kararların uygulanmasında titiz davranmak

3. Sorumluluklarımıza bakmak

a) Hizmeti ve şerefi paylaşmak

b) Hizmetlerin yürüyüp yürümediğine bakmak; şahıslardan mı yoksa prensiplerden mi kaynaklandığını araştırmak

4. Muhasebeyi muhasebe etmek

a) Gelir-gider dengesine bakmak, eğer gider fazla ise kurumsal intihar olduğunu bilmek

b) Gelir fazla ise değerlerin gerçek olup olmadığına bakmak

5. Miras bırakmak

a) Büyük projelere yönelmek

b) Küçük projelerin tabii seyrinde olup olmadığına bakmak

c) Büyük projeler için destek almak

d) Bütün işleri koordineli götürmek ve belli-başlı sorumlularını da tayin etmek

NASIL FAYDALI OLUNUR?

1. Önce kendimize faydalı olmak

a) Kendimizin noksanını görmek ve noksandan kurtulmaya çalışmak

Kişiye noksanını görmek gibi irfan olmaz. İtikaddaki yanlışımızı görebilmek için Ehl-i Sünnet Akaidiyle kıyas etmek; ahlakî ve amelî yanlışlarımızı görebilmek için de ölçü insanlarla kıyas ederek noksanımızı görmek veya söylenen noksanımızı kabul etmek gerekir.

b) Yanlışımızı görüp gidermeye çalışmak

“Allah bir kula hayır isterse, dinde fakîh kılar (dinin inceliklerini gösterir), dünyaya zâhid kılar (dünyanın gaye olmasını terk eder), kendisine ayıplarını gösterir.”

(Aclûnî, Keşfu’l-Hafâ ve Müzîlü’l-Elbâs, I; 78.)

“Sen kendini kınayabilirsen, başkaları seni ayıplayamaz.”

Şeyh Sadi-i Şirazî

NASIL FAYDALI OLUNUR?

1. Önce kendimize faydalı olmak (Devamı)

c) Her gün bir gün öncekinden üstün olmaya azmetmek

Hz. Peygamber (s.a.s.) şöyle buyurmuştur:

“İki günü eşit geçen aldanmıştır.”

(Aclûnî, Keşfu’l-Hafâ ve Müzîlü’l-İlbâs, II, 233.)

“Önemli olan başkasından üstün olmak değil, dünden üstün olmaktır.”

Çin Atasözü

Bir gün öncekinden üstün olma azmi, prensipli olmaya, kararları uygulamaya, sorumluluk duygusuna sahip olmaya, hesaba çekilmeyi kabul etmeye ve doğru iş yapmaya sevk eder.

d) Gündüz kendimizi kontrol, akşam muhasebe etmek

Allah Teâlâ şöyle buyurmuştur:

“Nerede olursanız olunuz O (Allah) sizinle beraberdir. Allah sizin yaptıklarınızı daimî görücüdür.”

(Hadîd sûresi, 57/4)

Hz. Peygamber (s.a.s.) şöyle buyurmuştur:

“Nerede olursan Allah’tan kork! Kötülüğün (günahın) arkasından iyilik (sevap) işle ki onu silsin. İnsanlarla (da) güzel ahlakla geçin.”

(Tirmizî, Birr, 55; Dârimî, Rikâk, 74; Ahmed, V, 153, 158, 169.)

“Hesaba çekilmenizden önce kendinizi hesaba çekiniz, amelleriniz tartılmadan önce amellerinizi tartınız, hiçbir gizliliğin gizli kalmayacağı en büyük arz (Kıyâmet günü) için hazırlıklı olunuz! Kıyâmet günü, dünyada iken kendisini hesaba çekene hesap kolay gelecektir.”

(Hz. Ömer (r.a.) el-Hâris b. Esedi’l-Muhâsibî, Risâletü’l-Müsterşidîn, tahkîk eden: Abdulfettâh Ebû Ğudde, s. 80.)

2. Kendi konumumuzu düşünerek hareket etmek:

a) Aykırı fikirlere açık olmak ve istifade etmek

“Niçin mi fikir değiştiriyorum? Çünkü ben fikirlerimin sahibiyim, kölesi değilim.”

“Eskimiş fikirler, paslanmış çivilere benzer, söküp atmak çok güçtür.”

“Yüksek fikirler, yüksek dağlara benzer, alışık olmayanları ürkütür.”

Cenap Şehabeddin

“Fikir ona derler ki, bir yol açsın; yol ona derler ki, bir gerçeğe ulaşsın.”

Mevlâna

“Sağlam fikirlerden, kuvvetli hareketler doğar.”

W. Shakespeare

NASIL FAYDALI OLUNUR?

2. Kendi konumumuzu düşünerek hareket etmek (Devamı)

b) Alınan kararları birlikte, bilerek ve düşünerek almak

“İyi fikirler, bilgi olmadıkça iyi kararları garantilemez ve iyi bir bilgi seviyesi, iyi bir fikir olmadan pek işe yaramaz. İyi bir karar; iyi bir fikir ve iyi bir bilgi birikiminin evliliğinden doğan sağlıklı bir çocuktur.”

Andrew Roy Duncan

“Kararlar, gönül terazisinden tartıldıktan sonra verilmelidir.”

“Korku ve kuşkular, kesin karar kabiliyetini yok eder.”

II. Abdülhamid

İmam-Hatip okulunda okurken sloganım şu idi:

“Oku! Düşün! İnan! Tatbik et!”

Düşünebilmek için bilmek, bilmek için dinlemek ve okumak gerekir. Tatbik edebilmek için terbiyeden geçmek, terbiyeden geçmek ve tatbik edebilmek için inanmak gerekir. Çünkü bilmek, düşünmeye sevk eder, inanmak da terbiye ile tatbike, amele sevk eder.

c) Her toplantıda önce muhasebe sonra murakabe yapmak

Ne idim, ne oldum, ne olmam lazım?

“Dünden öğren, bugünü yaşa, yarına ümit et!”

Wilhelm Wiggles

Yarına ümitli olmak, bugünü doğru yaşamakla, doğru yapmakla, dünden de ibret almakla mümkün olur.

d) Zamana bağlı olarak alınan kararların uygulanmasına titizlik etmek

İmam Şafiî (rh.a.) şöyle demiştir:

“Sûfîlerle arkadaşlık ettim ve onlardan iki önemli prensip öğrendim: “Vakit kılıç gibidir. Sen onu kesmezsen, o seni keser.”

“Hiç kimse geçmişini satın alacak kadar zengin değildir.”

Oscar Wilde

“Her şeyin yerli yerinde olsun, işinin her kısmı vaktinde yapılsın.”

Benjamin Franklin

3. Sorumluluklarımıza bakmak

a) Hizmeti ve şerefi paylaştırmak

Hizmeti ve şerefi paylaştırmak lazımdır. Çünkü paylaşmak birliği, güçleri ve kabiliyetleri birleştirmeyi sağlar, hasedi yok eder, arkasından da zaferi sağlar. Zira doğru hedefe doğruca yürüyen, yolda kalmaz, kaybolmaz ve er-geç hedefe ulaşır.

En büyük hikmet ehli olan Hz. Peygamber’in (s.a.s.), Kâbe yapılırken Hacer-i Esved’i belinden çıkardığı bez parçasının üzerine koyup dört kabile reisini, uçlarından tutturarak yerine koymada hizmeti ve şerefi paylaştırdığı gibi.

b) Hizmetlerin yürüyüp yürümediğini izlemek; şahıslardan mı yoksa prensiplerden mi kaynaklandığına bakmak

“Hesabı düzgün olan kimse, hesaplaşmaktan, teftiş ve murakabeden korkar mı hiç?”

Sadi-i Şirâzî (rh.a.)

Şahıslardan kaynaklanıyorsa ya yetiştirme seviyesini yükseltmek veya disipline etmek, takip etmek, hesap sormak yahut o şahsın yerine ehil olanı getirmek gerekir.

Eğer prensiplerden kaynaklanıyorsa, ilim, tecrübe ve basîret süzgecinden geçirmek suretiyle prensipleri sorgulamak gerekir.

4. Muhasebeyi muhasebe etmek

a) Gelir-gider dengesine bakmak, eğer giderinki fazla ise kurumsal intihar olduğunu bilmek

Gelir-gider dengesi kurumun dengesi demektir. Bunun en önemli çaresi, öncelikle zaruri harcama alanını belirlemektir. Daha sonra diğer kalemlerde mutlaka maliyeti sıfır olan gelir diye adlandırılan iktisada yönelmektir. Bu dengesizlik istikbali bloke eder, şahsiyetlerden fedakârlığa ve kurumun onurunu ayaklar altına almaya götürür.

Giderin fazlalığı, gideri karşılayacak olan gelecek garanti olursa bir derece giderden kurtuluş imkânı var demektir. Yine de –gelecek paraya para denmez- gerçeğinden dolayı ihtiyatı elden bırakmamak gerekir.

b) Geliri fazla ise değerlerin gerçek olup olmadığına bakmak

“Basîretin başı acabadır.”

II. Abdulhamid

Gerçek rakam, karşılığı bulunan ve izah edilebilir olan, gerçek gelir de devamlılığı olandır.

“Bir şeyin ancak devamı varsa değeri vardır.”

Goethe

5. Miras bırakmak

“Yüzü geleceğe dönük olarak geçmişi hatırlayan kişi, pekâlâ nereye gittiğini bilir.”

Alain

“Bir konunun geçmişi, bize nereden geldiğimizi, şu anda nerede olduğumuzu ve nereye gittiğimizi anlatır.”

B. E. Shlesing

Yapılanların en önemli değeri, yapabileceğimiz aşkını ve şevkini kazandırmasıdır.

“Hayat geriye bakarak anlaşılır, ileriye bakarak yaşanır.”

Moorehad

“Sebat, uzun ve tek bir yarış değildir. Birbiri ardına yapılan pek çok kısa yarışlardan oluşur.”

Walter Elliott

“Siyasetçi gelecek seçimi, devlet adamı gelecek nesli düşünür.”

James F. Clarke

a) Büyük projelere yönelmek

Büyük projeler, gelecek nesli düşünerek istikbale atılmış temellerdir. Bunun için seviyeli ve çaplı ekip, iyi planlama ve yeterli imkân gerekir.

“Sen neye hazırsan, o da senin için hazırdır.”

Mare Victor Hansen

“Hazırlıkla fırsatın bir araya gelmesi, bizim şans dediğimiz çocuğu doğurur.”

Robbins

b) Küçük projelerin tabii seyrinde olup olmadığına bakmak

“Ağır ağır ama devamlı yürüyen için uzun yol yoktur”

Jean La Bruyere

“Esas işimiz uzakta bulanık duranı değil, yakında berrak duranı görmektir.”

Carlyle

c) Büyük projeler için destek almak

Maddî destekten daha önemlisi Haktan ve halktan manevî destek almaktır.

Hakkın sahiplenmesini sağlayacak olan, yerinde, doğru ve dürüst olmasıdır.

Yerinde olması, uzun araştırma neticesinde hikmetle yapılandır.

Doğru olması, ihlâsladır.

Dürüst olması, istikâmet üzere olmaktır.

Halkın sahiplenmesini sağlayacak olan da halk için hayâtî önemi olan bir proje olmasıdır.

“Bilginlerle beraber düşünmeli, halkla birlikte hareket etmeli.”

Berkley

d) Bütün işleri koordineli götürmek ve belli-başlı sorumlularını da tayin etmek

“Herkes, her şeyden sorumludur.”

Dostoyevski

“Ağır yükün altına giren hammal, başkalarından yükü kapar.”

Mevlana

“Sorumluluk dağıtmanın kuralı, herkese kendi yetenekleri doğrultusunda sorumluluklar vermektir.”

Zhang-Yu

“Bilgelik, bundan sonra ne yapılacağını, beceri bunun nasıl yapılacağını bilmektir; erdem ise bunu yapmaktır.”

A. Jordon