Üniversite Gençliğine Bazı Nasihatler -5

6. Doğru, faydalı ve seviyeli kitaplar elde edin

Bilgiler değerlerdir. Ancak bu değerlerden gerçek manada faydalanabilmek için bu bilgi belli bir metotla elde edilmelidir.

Bilhassa dînî bilgileri doğrudan konu ile ilgili bir kitaba başvurmadan önce o ilim dalı ile ilgili kaynak bir eseri hoca ile birlikte okumalıdır. Akâid, fıkıh, fıkıh usûlü, tefsir, hadisle ilgili temel eserlerden her biri o dalın uzmanı olan bir âlimden okunmalıdır.

İlim elde etmede hedefe ulaştırıcı en kestirme ve sâlim yol, onu tam ve eksiksiz bir şekilde elde eden gerçek ehlinden almaktır.

İlmin gerçek ehli olan; bildiği ile amel eden, sözü işine uygun, üstad elinde yetişmiş, ilmi aldığı kimseye iktida edip uyum gösteren ve edebiyle edeplenen kimsedir. Sahâbe’nin Hz. Peygamber’e, Tâbiînin de Ashâb’a olan iktidası ve edebi ile edeplenmeleri gibi. Şöyle demişlerdir: “İlim, adamların göğüslerinde idi. Sonra kitaplara intikal etti; fakat onların anahtarları hep erbabının ellerinde kaldı.”

(Şâtıbî, el-Muvâfakât, trc. Mehmed Erdoğan (Istanbul: İz Yay., 1990), I/81-85.

İlim tahsilinin iki yolu vardır:

a) Müşâfehe yolu: Üstaddan bizzat şifâhî olarak ilim almaktır.

b) Mütâlaa yolu: Yazılan kitapları mütâlaa etmektir. Bunda şart olan o ilmin maksatlarını ve ıstılahlarını daha önceden öğrenmiş olmak ve o kitabın mütâlaası için gerekli olan alt yapıya sahip olmaktır. İlimde de ilk kaynaklar seçilmelidir.

(Şâtıbî, a.g.e., I, 86-87.)

İlmi âlimlerden almak gerektiğine delil şu hadîs-i şerîftir:

“Şüphesiz Allah, ilmi insan (hafıza)larından çekip alıvermez. Fakat ilmi, ulemâyı öldürmek suretiyle alır. Neticede ortada hiçbir âlim bırakmaz. İnsanlar bir kısım câhilleri kendilerine baş/lider edinirler. Onlara (birtakım meseleler) sorulur, onlar da ilimsiz/bilmedikleri halde fetva verirler. Bu suretle hem kendileri sapıklığa düşerler, hem de (insanları) saptırırlar.”

(Buhârî, İlim, 35; Müslim, İlim, 13; Tirmizî, İlim, 5; İbn Mâce, Mukaddime, 8.)

Akîdeyi ve İslam Fıkıh Usûlünü âlim denetiminde kavradıktan sonra artık her kitap okunabilir.

Peygamber Efendimiz’in hayatı Fıkhu’s-Sîre türü eserlerden öğrenilmelidir.

Ayrıca her bir ilim dalı ile ilgili çeşitli eserlerin kütüphanenizde bulunması gerektiğinde başvurabilmemiz için önemlidir.

Plânlı bilgi ile plânsız bilgi arasındaki fark; bir yere yığın olarak konulan malzemenin değeriyle bina içindeki malzemenin arasındaki değer kıyas edilince farkın ortaya çıkması gibidir.

Ne idik, ne olduk ve ne olmalıyız? sorularına cevap verebilmek ve tarih muhasebesi yapabilmek için tarihi bilmek, günümüzü daha iyi kavrayabilmek için yıkılış tarihimizi