28.10.2020, 10:22

Kandil Geceleri Nedir?

Ben ceddim İbrahim’in duası, kardeşim İsa’nın müjdesi ve annemin rüyasıyım
Hadisi Şerif


Bakara suresi 129.ayette anlatıldığı üzere Hz. İbrahim ve büyük oğlu Hz. İsmail Kâbe’nin inşaatını tamamladıktan sonra bir nevi açılış duası yaparlar ve şöyle derler; ‘’ Ey rabbimiz, onlara (Mekke halkına) senin ayetlerini kendilerine okuyacak, kitabı ve hikmeti öğretecek ve onların nefislerini kötülükten iyiliğe çevirerek temizleyecek bir peygamber gönder.’’  Hz.İbahim’in doğumu milattan önce 2000’li yıllar diye bilinir. Bu duadan 1900 yıl kadar sonra Hz.İsa ‘’benden sonra adı Ahmed olacak biri gelecek (Saf suresi,6) diye hz.İbrahimin dileğinin gerçekleşmek üzere olduğunu haber vermişti. Ayrıca buradan şunu da anlıyoruz ki bazı dualar öyle şıp diye kabul edilip yerine gelmez. Peygamber duası bile olsa Allah ne zaman uygun görürse o zaman dileği kabul eder veya hiç etmez. Çünkü dua bir dilekçedir. Allah katında uygun görülürse işleme konulur. Yukarıdaki hadiste geçen ben ceddim İbrahim’in duasıyım sözünden anlıyoruz ki hz.Muhammed hz.İbrahimin (aleyhuma selam) bir dileğiydi. Bazı anlatılara göre hz.İbrahim Mekke (Kur’andaki adıyla Bekke) vadisine Allah’ın evinin yeniden inşasından sonra artık geldimi gitmeyecek bir resul, önderin gelmesini kendi soyu dahil herkesin ona itaat etmesini dilemişti. O yüzden Buhari’de geçen bir hadise göre Tevratta Yahudiler yani hz.İshak soyundan olanlar peygamberimizi Mutevekkil sıfatıyla baştan beri tanıyorlardı. Rabiülevvel ayının peygamberimizin doğum ayı olması sebebiyle biraz kandil gecelerinin tarihinden bahsedelim. Kandil isim olarak lamba demektir. Osmanlı döneminde 2.Selim devrinden başlamak üzere mübarek gecelerde kandilli mahyalar yapıldığından bu gecelerin ismi sadece Türkiye’de kandil gecesi diye bilinir. Kandil gecelerinin bugünkü haliyle camilerde kutlanması geleneği ise ilk olarak Fatimi ve Osmanlı devletlerinde başlamıştı. Öncelikle Kadir gecesinden bahsedelim. Bakara suresi 185.ayette’de Kuranı kerimin kadir gecesinde indirildiği beyan edilir. Buhari’nin fadlu leyletul kadir babında Allah resulu Kadir gecesinin Ramazanın son on gününde olduğunu ama bunlardan hangisinin olduğunun kendisine unutturulduğunu söyler. O yüzden hz.Aişe (r.anha) dan gelen bir rivayete göre kendisine Kadir gecesini yakalama ihtimali için Allahtan sürekli af dile, dediği nakledilir. Beraat gecesi ise Türkçesiyle yükümlülükten kurtulmak demektir. Şaban ayının on beşinci gecesinde Müslümanlar af ve mağfiret ile günahlardan beraat edeceklerini umduklarından bu geceye beraat denilmiştir. Hz.Peygamber bu geceyi hakkıyla geçirenin günahları Kelb kabilesinin kıllarının adedince (çokluk belirtmek için kullanılmış bir ifade) mağfiret yağacağını buyurmuştur. Bazı alimler Duhan suresi 44.ayetin bu geceden bahsettiği yorumunu yapmışlarsa da (O gecede her hikmetli buyuruk ayrılır ve katımızdan bir emirle ilgilisine yollanır) aslında bu ayet daha çok Kadir gecesiyle bağlantılıdır. Beraat gecesi kılınan uzun namaz, salatul hayr adında bir namaz kılınır. Bu namaz hakkında birkaç zayıf rivayet İmam gazalinin ihya eserinde geçer. Ama gerçekte bu namaz miladi 1010 yılında Kudüste ilk olarak ortaya çıktığı bilinir ve Mescidi Aksada mağfiret bol olsun diye kılınmış fakat zamanla halk arasında bunun bir sünnet olduğu kanısı oluşmuştur. Regaip ve Mirac kandilleri hakkında özellikle tasavvufi kaynaklarda hz.Peygamberin Regaip gecesi ana rahmine düştüğü ifadeleri yer alır. Regaip namazıyla ilgili Mekkeli Abdullah bin Cehdam adlı sufi bir zatın bir tek rivayeti vardır.  Regaip gecesi kutlamaları ise ilk defa 1050 yılından sonra Kudüste ve az bir zaman sonrada Bağdatta başlamıştır. Mevlid kandili ise doğum hakkındadır. Mevlid doğuş, veled (çocuk) valide (anne) hep aynı kökten gelirler. Abbasi dönemide kadar günümüzdekine benzer bir kutlama örneğine rastlanmamasına karşın hicretten üçyüz elli yıl kadar sonra ilk defa Mısırdaki Fatimi devletinde kutlanmıştır. Eyyübiler döneminde bir çok tören ve bayram kaldırılmasına karşın özellikle Erbil atabeyi Begteginli Muzaferuddin Kökböri zamanında Mevlid kandili büyük törenlerle yeniden kutlanmaya başlanmıştır. Kökbörinin farkı Fatimiler zamanında kandil sadece devlet erkanı arasında kutlanırken o halkında kutlamasına destek olmuştur. Müslim, Ebu Davud ve Ahmed b.Hanbel’de geçen bir rivayete göre efendimiz, Ben bugün dünyaya geldim, şükür için oruç tutuyorum, diye buyurmuşlardır. Şüphesiz bize bu dinin ve bu Kur’anın ulaşmasına vesile olan, adeta onun için çırpınan peygamberimiz için ne yapılsa azdır. Yıl içinde bir gece onun viladetini kutlamak belki yine azdır. Mesela Tevbe suresi 128.ayette ‘’ Gerçekten size öyle bir peygamber geldi ki sizin bir sıkıntıya düşmeniz ona çok ağır gelir çünkü o size çok düşkündür. Müminlere karşı çok merhametli ve şefkatlidir’’ diye buyurur. Ne şekilde gelmiş olsa bile bugün evcil hayvanlarının doğum günlerini bile nice israfla kutlayan veya daha nice acuzelikler yapan insanların olduğu bir dünyada  Allahı ve peygamber efendimizi anmak, zikretmek adına kutlanan mevlid kandili ve diğer kandiller birer devrimdir. 
Bâki selam ile

Yorumlar (1)
Suphi Bayram 4 yıl önce
EyvAllah seydam bir solukta okudum
15
açık
Namaz Vakti 24 Kasım 2024
İmsak 06:25
Güneş 07:55
Öğle 12:56
İkindi 15:24
Akşam 17:46
Yatsı 19:11
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 12 34
2. Fenerbahçe 12 29
3. Samsunspor 12 25
4. Eyüpspor 13 22
5. Beşiktaş 11 21
6. Göztepe 11 18
7. Sivasspor 12 17
8. Başakşehir 12 16
9. Rizespor 12 16
10. Gaziantep FK 12 15
11. Kasımpasa 12 14
12. Konyaspor 12 14
13. Antalyaspor 12 14
14. Trabzonspor 11 12
15. Kayserispor 12 12
16. Bodrumspor 13 11
17. Alanyaspor 11 10
18. Hatayspor 11 6
19. A.Demirspor 11 2
Takımlar O P
1. Kocaelispor 12 25
2. Bandırmaspor 12 24
3. Erzurumspor 12 22
4. Karagümrük 12 21
5. Igdir FK 12 21
6. Boluspor 13 21
7. Ankaragücü 13 19
8. Ahlatçı Çorum FK 12 19
9. Keçiörengücü 13 18
10. Şanlıurfaspor 13 18
11. Ümraniye 13 18
12. Gençlerbirliği 13 18
13. Pendikspor 13 18
14. Esenler Erokspor 12 17
15. İstanbulspor 13 17
16. Manisa FK 13 17
17. Amed Sportif 12 14
18. Sakaryaspor 12 13
19. Adanaspor 12 7
20. Yeni Malatyaspor 13 -3
Takımlar O P
1. Liverpool 11 28
2. M.City 12 23
3. Chelsea 12 22
4. Arsenal 12 22
5. Brighton 12 22
6. Tottenham 12 19
7. Nottingham Forest 12 19
8. Aston Villa 12 19
9. Newcastle 11 18
10. Fulham 12 18
11. Brentford 12 17
12. M. United 11 15
13. Bournemouth 12 15
14. West Ham United 11 12
15. Everton 12 11
16. Leicester City 12 10
17. Wolves 12 9
18. Crystal Palace 12 8
19. Ipswich Town 11 8
20. Southampton 11 4
Takımlar O P
1. Barcelona 14 34
2. Atletico Madrid 14 29
3. Real Madrid 12 27
4. Villarreal 12 24
5. Girona 14 21
6. Mallorca 14 21
7. Osasuna 13 21
8. Athletic Bilbao 13 20
9. Real Betis 14 20
10. Real Sociedad 13 18
11. Celta Vigo 14 18
12. Rayo Vallecano 12 16
13. Sevilla 13 15
14. Leganes 13 14
15. Getafe 14 13
16. Deportivo Alaves 14 13
17. Las Palmas 14 12
18. Valencia 12 10
19. Espanyol 13 10
20. Real Valladolid 14 9
Günün Karikatürü Tümü