İslam'da Tabip Olmadığı Halde Tabiblik Yapabilirmi?

Amr b. Şuayb dedesinden nakletti ki Rasulullah (sallallahu aleyhi vesellem) şöyle buyurmuştur: “Kim tabiplik yapar ve onun daha önce tabip olduğu bilinmiyorsa [eğer bir zarar oluşursa] za­rarı tazmin eder”

“Her kim tabip olmadığı ve tıp ilmini bilmediği halde tababe­ti icra eder de, verdiği ilacın tesiriyle bir zarar meydana gelirse, o cahil tabibe verdiği zarar tazmin ettirilir.”1

Şerh: Bu hadiste şer’î bir hüküm ve siyasi açıdan da insan­lar hakkında ihtiyatlı davranmanın beyanı vardır. Çünkü bu işte şiddetli bir tehlike vardır. Hadisin manası, eğer bir kimse daha önce herhangi bir tecrübesi olmadan, tabiplere hizmet etmeden ve tecrübelilerle birlikte olmadan tıp işleriyle meşgul olur ve has­tayı öldürürse onun diyetini öder. Çünkü böyle bir kimsenin hali genellikle bilmediği bir şeyi düşüncesizce ve ihtiyatsız şekilde yapmaya kalkışmaktır. Bu durumda olan bir kişinin insanların canını tehlikeye atmaması gerekir. Fakat daha önce tıp konusun­da tecrübeli olan kişiye yaptığının doğru olduğu içine doğar. Bu kimse tıp sanatının o husustaki [o hastalığı tedavideki] yetersiz­liğinden veya tıp sanatıyla ilgili bildikleriyle hastayı iyileştirme çabası göstermesine rağmen hata yaparsa bu kimse ayıplanmaz.

Tıbb-ı Nebevî - Abdüllatİf Bağdadî / Muhammet Uysal

--------------------

1- Ibn Mâce, Tıb, 16. Şuayb el-Arnaût hadisin hasen li-gayrihi olduğunu ifade etmiş­tir. Albânî de hadisin hasen olduğu hükmünü vermiştir.