Rahman ve Rahim Olan Allah’ın adıyla, yazımıza başlayalım. İnsanın yaratılmasında ki hikmet; Allah’ın (Azze ve celle) kullarını imtihan etmesidir. Öyle ki, kimin şaki kimin muti olduğu ortaya çıksın. İslami inancımız İnsanın hamurunda hem iyi hem de kötünün olduğu şeklindedir. Ta ki kendi iradeleri ile iyiyi seçip iyilerden olsunlar, yahut kendi iradeleri ile kötüyü seçip kötülerden olsunlar. İnsanlık tarihi hem iyilerin hem de kötülerin yaptıklarıyla oluşmuştur. İyiler iyilerin safına kaydedilmiş ,kötüler ise kötüler safında yerlerini almışlardır.
İnsanı kötülerden edebilecek birçok kalbi hastalıklar vardır. Bu hastalıklar iyi kişileri dahi kendi çarklarında maalesef öğütebilmekte. Bu hastalıklar; kibir, gurur, yalancılık, haset, kıskançlık, cimrilik, nefisperestlik, ahlaksızlık, fuhşiyat, riya,övülmeyi sevmek v.b. Allah’u teala kur’anı kerimde;
لاَ تَحْسَبَنَّ الَّذِينَ يَفْرَحُونَ بِمَا أَتَواْ وَّيُحِبُّونَ أَن يُحْمَدُواْ بِمَا لَمْ يَفْعَلُواْ فَلاَ تَحْسَبَنَّهُمْ بِمَفَازَةٍ مِّنَ الْعَذَابِ وَلَهُمْ
عَذَابٌ أَلِيمٌ ﴿١٨٨﴾ “O ettiklerine sevinen ve yaptıkları işle metholunmayı seven kimseleri de sakın azabtan âzâde sanma, hem onlara elîm bir azab var” buyurmakta.
İslam alimleri bu konuları yeterince işlemişken bu konuya neden girdim. Günümüz insanı bir keşmekeşliğin pençesine düşmüş,fakat sanırım farkında olan çok az insan var.Bizlerin, Allahın emir ve yasaklarını kitaplardan öğrenip, istediğimiz an ilimlere rahatlıkla ulaşabildiğimiz bu dönemde dikkatimizden kaçan veya daha az önemsediğimiz bir ayrıntı içimi kemirmeye başladı.”Teoerik bilgi ile pratik arasındaki önem” . İmam Gazali’nin, Müslümanların gönlünde taht kurmasına sebep olan, şimdilerde daha az farkına vardığımız veya önemsemediğimiz “İlim amel ilişkisidir. Nizamiye medresesinde rektör iken ve kendisinden daha yaşlı alimlerle yapmış olduğu ilmi münazaraları tartışmasız kazanmışken ve de İslam aleminde üst düzey konumda iken rektörlüğü bırakıp 11 yıl öğrenmiş olduğu ilimleri yaşayarak içselleştirmesi neticesinde İslam aleminin tamamının teveccüh ettiği bir alim olmuştur. Bu genel malumatlardan sonra üzerinde durmak istediğimiz, günümüz de alim cahil neredeyse herkese sirayet etmiş olan kalbi hastalık “Övülmeyi sevmektir.”
Övülmek, övülmeyi istemek, övülmeyi arzulamak gururun ve kibrin göstergesidir.Kimisi kibrini açıkça ortaya kor,kimisi ise dolaylı yollar kullanarak kibirlenir. Kibirlerini ortaya koyma yolları farklı olsa da, neticede kibir hastalığının pençesine düşmüşlerdir. Övülme isteği kişinin kalp ayarını bozar. Yapabildiklerinin söylenmesi, işte ben buyum ‘a götürür. Ben en iyiyim ki; benim yeteneklerimi söyleyip beni yüceltiyorlar sonucuna vardırır. Bu durum başlı başına bir sorunken, birde kendisinde olmayan şeylerle övülmesi ve o şahsın bu durumu kabul ederek bundan haz duyması işte kişinin kalbinin bütün balans ayarları bozulmuş demektir.Bundan sonra öven ve övülen taraflar sahte bir dünyada sahte niyetlerle birbirlerini cehennem ateşine doğru sürüklemeye başlarlar maazAllah.
Yazımın başında günümüzde alim cahil ayırımı yapmadan herkese bu kalbi hastalığın bulaştığını ve insanların bu düştükleri duruma ait kötülüğünün farkında olmamalarından bahsetmiştim. Peki nasıl oluyor da her kesimden insanı etkileyebiliyor. Cahil insan bilgi yönünden eksik olan insana denir. Bu durum ise sınırlar hususunda bilgi sahibi değildir sonucuna çıkarır. Yani iyi ve kötü ayrımı yapamayan bir kimsenin nereleri ,hangi sınırları çiğnediği de kişi tarafından bilinmediği için bu hastalıklara çok rahatlıkla düşebilir. Parası olur bunu vesile ederek övücülerin övmesini ister hatta bu durumu oluşturmak için yapay imkanlar dahi oluşturur. Güzel,yakışıklı ,makam sahibi, herhangi bir yetenek olur bu gibi insanın ayağının rahatlıkla kayabileceği kulvarlarda insanlar övülmeyi ister olmuşlar.
Alimlere gelince , bilgiye rahatlıkla ulaşılan bir dönemde ilim ve alimin çoğaldığı bu dönemde ilmiyle amil olmayan alimler haliyle çoğaldı .Amil olan alimlerin bile ayağının altının sağlam olmadığı göz önüne alınırsa sadece ilme vakıf olmuş ama ameli hususta bu bilgileri sindirememiş olan bu gurup her kemalat kendinde varmış gibi, eksikliğini cahillerin kendini övmesiyle kapatabileceklerini zannederler. Neticede ilmiyle amil olmayan ve insanların her sorusuna cevap vermeyi alimlik sayan bir anlayış türer. Cahil kendi nefsi için o konumdaki alimleri över pohpohlar neticede bu alimcikler bu hastalığın çarklarında cehenneme doğru yolculuğunu zevk alarak yapmaya başlar.
Medyanın tüketimi ve nefisperestliği pompaladığı günümüz, insanların övülmek istemesinin yolunu da açmış neticede insanlar ama her kesimden insanlar övülmek ,övülmeyi sevme hastalığına düçar olmuşlardır.
Hadisler.
(Vallahi bir zaman gelecek, insanlar Kur'anı öğrenecek ve okuyacaklar. Sonra, "Biz okuduk, öğrendik. Bizden hayırlı daha kim var?" diyecekler. İşte onlar Cehennem odunudur.) [Taberani]
(Din işlerine, insanların sizi övmeleri arzusunu karıştırmaktan sakının. Sonra amelleriniz boşa gider.) [Deylemi]
(Cennetin ebedi nimetlerini isteyen, övülmekten hoşlanmasın.)
[Deylemi]
Peki ne yapılabilir.
Öncelikle,öven kişinin, seni övdüğü hal sende varsa bu hal bende zaten var ayrıca bu halin övülmesi bana bir şey kazandırmaz hatta kalbimin dengesini bozar şeklinde bir anlayış içerisine girmek bu afetten kişiyi emin eder.
Eğer olmayan hasletler varmış gibi övülme oluyorsa aklımızı başımıza alıp bende olmayan bir hal ile övülmek ve bu durumdan hoşlanmak ahmaklıktır demek gereklidir.
Kalbinin dengesinin bozulmasını istemiyorsan sana övgü yapıldığında "Allah'ım hakkımda söylenen bu sözleri dua olarak kabul buyur; bunları benim için gurur ve kibir sebebi kılma ve beni nefsimle baş başa bırakıp ayağımı kaydırma!" de.
Bu hale düçar olmuş isen bil ki “Ya Rabbim senin gazabından yine senin rahmetine sığınıyorum diye dua ederek Rabbine iltica etmelisin.
Rabim bu kalbi hastalıklara mübtela olmuş olan Müslüman kardeşlerimizi ve bizi bu hastalıklardan muhafaza etsin ve bizleri Salihlerden eylesin. Amin
Selam ve dua ile