Kaynaklarda hayatı hakkında fazla bilgi bulunmayan Abdülkâdir b. Muhammed’in asıl adı, Zeynüddîn Abdülkâdir b. Muhammed b. Abdülkâdir el-Ensârî el-Hanbelî el-Cezîrî’dir. 12 Ocak 1506 yılında Cizre’de doğdu. Abdülkâdir b. Muhammed gençliğinde hem ilm tahsil etti hem de ticeretle uğraştı. Tasavvufa ilgisi çoktu. Daha gençken Şeyh Şehâbeddin Ahmed el-Yezîdî eş-Şâfiî’ye intisap etti. Şeyh Ahmed b. İsmâil ed-Demîrî’den hadis ve tıp ilmi öğrendi. Mûsâ b. Ahmed el-Ermeyûnî’den sarf, nahiv ve mantık derslerini aldı. Sonra Hadım Süleyman Paşa kendisini hazarda ve seferde kâtip olarak görevlendirdi. 1568 yılında vefat etti. Yazmış olduğu eserler: Dürerü’l- ferâ’idi’l-munazzama fî ahbâri’l-hâc ve tarîkı Mekkete’l-mu’azzam, Umdetüs-sahve fi hillil-kahve, Hulâsatüz-zeheb fi fazlil-arab.[1]

----------------------

[1] Cevat İzgi, ”Cezîrî”, DİA, İstanbul 1993, C. VII, s. 512,513.