Sünnet-i Seniyyeye Uymanın Önemi:
“Hem söz hem fiil yönünden sünneti nefsine âmir kılan, hikmet incileri söyler; söz ve fiil cihetinden hevâ ve hevesi kendine âmir kılan, bid’at olan şeyleri konuşur.
Allah Teâlâ âyet-i kerîmede şöyle buyurmuştur:
“Eğer (hükümde) O’na (Peygamber’e) itaat ederseniz hidâyette devam edersiniz).”
(Nûr sûresi (24), 54)
Mahrumiyet Sebepleri:
“Şekâvet ve bedbahtlık üç şeydir: İlim nasîb olur, fakat amelden mahrum kalınır. Amel nasîb olur, fakat ihlâstan mahrum kalınır. Sâlih insanların sohbetinde bulunmak nasîb olur, fakat onlara hürmet etmekten mahrum kalınır.”
Muhammed b. Fazl (329)
İslâm’ın Mahvolmasının Sebepleri:
“Şu dört insan yüzünden İslâm mahvolmuştur: İlmi ile amel etmeyenler, bilmedikleri şeyle amel edenler, bilmediklerini öğrenmeyenler, halkı öğrenmekten menedenler.”
Muhammed b. Fazl (329)
Yapmacık Hareketlerden Sakınmanın Önemi:
“Allah Teâlâ’nın huzuruna zerre kadar yapmacık hareket ile çıkmaktan ise, bütün günahları sırtımda taşıyarak çıkmayı tercih ederim.”
Yusuf b. Hüseyin (304)
Ruhsatla Değil Takva ile Amel:
“Bir müridin ruhsatla meşgul olduğunu görürsen bil ki artık ondan hayır gelmez.”
Yusuf b. Hüseyin (304)
Halka Gereken Aczini ve Fakrını İdrak ve İtiraf:
“Halkın vasfı apaçık bir zaaf ve acz, buna rağmen uzun bir iddia ve dava.”
Hakim Tirmizî.
Sûfilerin Alâmeti Birbirleriyle İhtilaf İçinde Olmamaları:
“Sûfilerle uzun uzadıya sohbet ettiğim halde aramızda hiç ihtilaf çıkmadı. Çünkü onlarla bulunurken nefsimin aleyhinde olurdum.”
Ebû Saîd Harraz (277)
Hakka Saygının Alâmeti Halka Saygılı olması:
“Mü’minlerin hakkına tazim ve saygı Allah Teâlâ’nın hakkına saygı ve saygının eseridir. Kul hakîkî takva mertebesine bununla ulaşır.”
İbn-i Mesrûk (298)
Şehvetin, Şeytanın Yuları Olduğu:
“Şehvet, şeytanın yularıdır. Bu yuları şeytana kaptıran ona kul olur.”
Ebû Bekir Kettânî (322)
Kalbine Allah Korkusu Yerleşenin Dilinde Ancak Lüzumlu Şeyler Bulunur:
“(Allah) korkusu bir kalpte yerleşirse, o kimsenin dili ancak lüzumlu olan şeyleri söyler.”
Ebû Ali b. Kâtib (340)
“Din kardeşini sırf Allah için sevdiğin zaman, onun dünya ile ilgisini azaltmasını sağla!”
Ebû Bekir b. Tâhir (330)
Kalbin Huzur Ve Sükûnunun Alâmeti:
“Bir sûfî ki, kalbinden rızık derdini çıkaramazsa , onun işe ve kazanmaya dört elle sarılması daha uygun olur. Kalbin huzur ve sükûnu Allah Teâlâ’da buluşunun alâmeti, elinde bulunandan çok Allah Teâlâ’nın elinde olana güvenmesidir.”
İbn-i Bünân (320)
“Kalbinin salah içinde olmasını istersen dilini korumak suretiyle ona yardımcı ol!”
Abdullah b.Âsım
“Haramdan uzaklaştığınız gibi düşük ahlâklı olmaktan da uzaklaşınız!”
İbn-i Bünân
Sevinilecek ve Üzülecek Olan En Önemli İki Şey:
“Sadece yarın (âhirette) sana zararı dokunacak olan şeye üzül, sadece yarın seni memnun edecek şeye sevin.”
Abdullah b. Hubeyk
Bâtıla Kulak Vermenin Zararı:
“Bâtıl olan şeylere fazla kulak vermek kalbin ibadet ve taatten zevk alma duygusunu söndürür.”
Abdullah b. Hubeyk
Tavsiye Edilecek En Önemli Şey:
"Tavsiyede bulun diyene şöyle demiştir:
“Gücün yettiği müddetçe dünyevî bir şeye kızmamaya gayret et!”.
Hamdun Kasâr (271)
Tasavvufun Nasıl Elde Edileceği:
“Biz şu tasavvufu dedikodu ile tahsil etmedik, aç kalmak, dünyayı (sevmeyi, âhirete ve Allah Teâlâ’nın rızasına engel olmasını) terk etmek, hoşa giden ve alışılan şeyleri kesinlikle bırakmak suretiyle tahsil ettik”
Cüneyd-i Bağdâdî (297)
Dostluk ve Arkadaşlık Kimlerle ve Nasıl Yapılır?
“Allah Teâlâ ile sohbet (ve dostluk); güzel edep, korku ve murâkabe halini devam ettirmekle olur.
Rasûlullah (s.a.s.) ile sohbet ise sünnetine tabi olmak (Hz. Peygamber’in izlememizi emrettiği her emrini yapmak, yasakladığı her yasağı terk etmek, sevap umulan her uygulamasını yapmak) ve zâhirî ilme dört elle sarılmakla olur.
Allah Teâlâ’nın evliyâsı ile sohbet, hürmet ve hizmet esasına dayanır.
Ev halkı ile sohbet, iyi ahlâkla olur.
Dostlarla sohbet, günah olmamak şartıyla onlara daima müjdeler vermek ve güleryüz göstermek esasına istinad eder.
Cahillerle sohbet onlar için dua etmek ve kendilerine karşı merhametli olmak suretiyle olur.”
Ebû Osman Hîrî (298)
Ermediği Makamı İddia Etmenin Tehlikesi:
“Bir kimse vâsıl olmadığı (ermediği) bir halden dem vurursa; sözü, dinleyenler için fitne olur. Kalbinde bir dava ve iddia doğar. Allah Teâlâ o hale ulaşmaktan o kimseyi mahrum eder.”
Ebû Amr Züccâcî (348)
“İmanın başlangıcı sonuna bağlıdır. (Bir kimsenin ezelden mü’min diye Allah Teâlâ tarafından bilinmesi o kimsenin iman üzere öleceğini bildiğindendir. Her an ölebiliriz, öyle ise iman üzere olmaya ve o imanı; ilim, amel, zikir ve fikir (tefekkür) ile korumaya ve kemâle erdirmeye çalışalım.)
Büşencî (348)
Kalbin Manen Ölme Sebeplerinden Bazısı:
“Bir kimse zenginlerle sohbeti fakirlerle düşüp kalkmaya tercih ederse, Allah Teâlâ onu kalp ölümü hastalığına müptelâ kılar.”
Ebû Osman Mağribî (373)
Allah Teâlâ Katında Değerli Olmanın Sebeplerinden Bazıları:
“Rüyada Hz. Peygamber (s.a.s.)’i gördüm. Bana dedi ki: Ey Bişr biliyor musun, Allah Teâlâ seni neden emsaline üstün kıldı? Ben: Hayır, yâ Rasûlallah bilmiyorum, dedim. Şöyle buyurdu: Sünnetime tâbi oldun, sâlih insanlara hizmet ettin, din kardeşlerine nasîhatte bulundun, Ashâbımı ve Ehl-i Beytimi sevdin de ondan. Seni iyi kulların mertebesine ulaştıran işte bu hareketlerdendir.”
Bişr b. Hâris Hâfî (227)
Mürâkabe ve İhlâsın Önemi:
“Bir kimse bâtınını murâkabe ve ihlasla sağlamlaştırırsa Allah Teâlâ onun zâhirini mücâhede ve Sünnet’e tâbi olma hali ile süsler.”
Hâris b. Esede’l-Muhâsibî (243)
Bir İnsanın Hakiki Olup Olmadığını Tanımanın Ölçüsü:
“Bir insanı tanımak isterseniz, bir Hakk’ın, bir de halkın ona vaad ettiği şeye bakınız. Bu kişi bu iki şeyden hangisine kalben daha fazla güvenmekte!.”
Şekîk Belhî (164)
Bir İnsanın Takva Ehli Olup Olmadığının Ölçüsü:
“Bir insanın takvâsı şu üç şeyde belli olur: Alışında, terk edişinde ve sözünde.”
Şekîk Belhî (164)
Dünyanın Âhirete Zıt Olduğu:
“Bir kalbe dünya gelip yerleşirse, âhiret oradan göç edip gider.”
En Üstün Amel:
“Amellerin en faziletlisi nefsin zıddına hareket etmektir.”
İlâhî Yardımdan Mahrum Kalmanın Alâmeti:
“Her şeyin bir alâmeti vardır, ilâhî yardımdan mahrum kalmanın alâmeti ağlamayı terk etmektir.”
Ebû Süleyman-ı Dârânî (215)