5. Kırılmaya layık olanı kırmayan kırandan da kırılmayandır.
“Keskin kılıç yumuşak ipeği kesmez.”
Mevlana
Yumuşak olan hem kırılmaz hem de kırmaz, keskin kılıç gibi olan insana da galip olur. Elbette kırılmamak kırmamaktan daha zordur. Esas marifet, tabii ki kırılmamaktır. İşte bundan dolayı “ilk ders incitmemek, son ders incinmemektir” denmiştir.
Kırılmaya layık olanı kırmamak, bir bakıma o kimseyi affetmektir. Kâmilce davranmak, teşkilatçının şahsında davaya ısınmaya ve yaklaşmaya sebep olur.
Kırandan da kırılmamak daha büyük kemaldir. Kırılanın kırılmaması, kıranın gözünde daha da büyümesine sebep olur.
6. Kendisini ilim ve irfanda, amel ve ahlâkta kemale erdirmeye çalışandır.
Kendisini büyüklerle kıyas eden, daima kendisini noksan görür. Büyüklerle kıyas neticesinde kişinin kendi noksanlığını görmesi, her gün ilerlemeye ve onlar gibi olmaya sevk eder.
Her gün ilerlememek, gerilemek demektir. Zira “iki günü eşit olan zarardadır” hadisini kemalde ilerlemek, her gün ilimde, niyetteki ihlasta, sorumlulukların hassasiyetinde ve kalitesinde ilerlemeye gayret etmek olarak anlamak gerekir.
“Önemli olan, başkasından üstün olmak değil, dünden üstün olmaktır.”
Çin Atasözü
7. İyi bir teşkilatçı yapacağı işleri plânlayan, plânını uygulamada prensipli olandır.
İşlerine galip olmayanlar, zamana galip olmayanlardır.
Zamana galip olmak, zamanı plânlamakla başlar, uygulamakla devam eder ve denetlemekle esas maksat elde edilir. Esas maksat; verimdir, semeredir, eserdir.
Hakka kulluk ve halka insanlık yapabilmek için ömrü/zamanı plânlamak gerekir.
Mü’minin âdeti, Allah’ın âdeti olmalıdır. Mü’min, daima Allah’ın ahlâkıyla ahlâklanmaya dikkat etmelidir.
Allah’ın ilk yarattığı, bize nispetle ilk yaptığı, kaderi tespit için yani plânı yapmak için kalemi yaratmasıdır. Bu konuda Hz. Peygamber (s.a.s.) şöyle buyurmuştur:
“Şüphesiz Allah’ın yarattığı şeyin ilki, kalemdir. (Allah Teâlâ kaleme) : ‘Yaz!’ buyurdu. (Kalem): Ne yazayım? dedi. Allah Teâlâ: ‘Kaderi yaz; olanı ve ebede dek olacak her şeyi yaz!’ buyurdu.” (Tirmizî, Kader, 17.)
Diğer hadîs-i şerîfte de Allah’ın gökleri ve yerleri yani kâinâtı yaratmadan elli bin sene önce yaratılacak her şeyin plânını yaptığı bildirilmiştir.
(Tirmizî, Kader, 18.)
Zaman hayatın, ömrün kendisidir. Ana sermaye, zamandır. İşte bu sermayenin kıymetini bilmek gerekir.
Zamanı değerlendirmek, değerli işler yapmakla olur.
Plân yaparken ideal unutulmamalı, realite de inkâr edilmemelidir.
a) Ömürlük, birkaç yıllık, yıllık, aylık, haftalık, günlük plân ve program yapmalıdır,
b) Yapılan plân, uygulanabilir olmalıdır,
c) Plânda ilme, bedene, aileye, işe, dostlara ve tebliğe vakit ayrılmalıdır,
d) Kişi, her gün kendisini gün boyu murakabe etmeli, denetlendiğini bilerek kendisini denetlemeli, akşam da günün muhasebesini yapmalıdır,
e) Muhasebe neticesinde ceza gerekiyorsa nefse ceza verilmeli, affedilmemelidir.