2. İsrafın çeşitleri
a) İnsan israfı, b) Zaman israfı, c) İmkân israfı
b) Zaman israfı
İsrafın en önemlisi, insanın kendi kendisini, gençliğini, zamanını günah olan şeylerde harcamasıdır.
Bu hususu en güzel ifade eden şu âyet-i kerîmedir:
“De ki: ‘Ey nefislerini israf eden kullarım! Allah’ın rahmetinden ümidinizi kesmeyin. Çünkü Allah, bütün günahları mağfiret eder.’ Muhakkak O, çok mağfiret edendir, rahmet edendir.”
(Zümer sûresi 39/53.)
Zamanını israf demek, sonsuz cennet ömrünü israf demektir. Çünkü sonsuz cennet, sonlu olan bu ömürle kazanılmaktadır.
İşte bu hususu Hz. Peygamber (s.a.s.) ne güzel ifade etmiştir:
“İki nimet vardır ki insanların çoğu bunlarda aldanmaktadırlar. Bunlar sağlık ve boş zamandır.”
(Buhârî, Rikâk, 1.)
Mü’min, kıyamet günü, her şeyinden olduğu gibi zamanını nerede harcadığından da hesaba çekilecektir.
Âhiretteki hesaba çekileceği iman ve düşüncesi, insanı disiplinli kılar.
İşte delil şu hadîs-i şerîftir:
“Hiçbir kulun iki ayağı, kıyamet gününde, ömrünü nerede tükettiğinden, ilmiyle ne gibi işler yaptığından, malını nereden kazanıp nerede harcadığından, vücudunu nerede yıprattığından sorgulanmadıkça bulunduğu yerden kıpırdayamaz.”
(Tirmizî, Kıyâmet, 1.)