1. Nasihat istemeyi nasihat etmeye tercih etmek.
“Nasihati sevmeyen ve nasihatçisi olmayan kavimde hayır yoktur.”
Hz. Ömer (r.a.)
2. Nasihatin, Müslümanın Müslüman üzerindeki haklarından biri olduğunu bilmek
Bu konuda Hz. Peygamber (s.a.s.) şöyle buyurmuştur:
“Müslümanın Müslüman üzerindeki hakkı altıdır: Karşılaştığın zaman selâm ver, seni dâvet ederse git, senden nasihat isterse nasihat et, aksırınca Allah’a hamdederse yerhamukellah de, hastalandığında onu ziyaret et, öldüğü zaman cenazesinin ardından git.” (Müslim, Selâm, 5.)
3. Nasihatin çok önemli bir kurtuluş vesilesi olabileceğini kabullenmek
“Öğüt, dünyanın en pahalı hazineleri kadar kıymetli olduğu halde, ekseriya pek ucuza satılır.”
Hz. Ali (r.a.)
“Sana ilim öğreten arkadaş, her karşılaştığında eline bir altın veren arkadaştan daha faydalıdır.”
Cemil Sena Ongun
“Bazen iyi bir öğüt, bir armağandan daha değerlidir.” Montaigne
“Herkesin istediği, fakat kimsenin dinlemediği bir şey vardır: Nasihat.”
İngiliz Özdeyişi
4. Öğüdü, herkesten ve her şeyden; her durumdan, her yanlışımızdan almak
“En kötü insan, bazen en iyi öğüdü verebilir.” J. Bailey
“Verdiği öğüdü bizzat tutan, bunu başkalarına da dinletebilir.” Feridüddin Attar
5. Nasihat veren, önce kendine nasihat etmeli sonra başkasına nasihat etmelidir.
Nefsine va’z et, nefsin, va’zın gereğini yerine getirirse insanlara va’z et!
“En iyi nasihat; iyi örnek olmaktır."
Malcolm X
“Gençler, nasihatlere kulaklarını tıkarlar, örneklere gözlerini açarlar.”
“En iyi vaaz dudaklarınızdan dökülen değil, hayatınızda görülendir.”
Oliver Goldsmith
6. Nasihati yaparken usûle uygun nasihat etmelidir.
Nasihat, seviyeye göre olmalıdır. Havassa, ilim ve hikmetle, avama gönül alıcı konuşmak; kavl-i leyyin, yumuşak dil ile hitap etmek, kendimizi öne çıkarmadan hakkı ortaya koymak yani hakkı konuşturmak gerekir.
“Söz ola kese savaşı
Söz ola kestire başı
Söz ola ağulu aşı
Bal ile yağ ede bir söz”
Yunus Emre