Ölçüler şunlardır:
1. Ölçü bilgi: İslâm=Kitap+Sünnet: Vahiy.
Kur’ân-ı Kerîm’den ve Hadîs-i Şerîflerden çıkarılan iki ölçü/usûl vardır:
a) Usûliddîn: İtikâdî konuları doğru anlamanın ölçüsüdür.
b) Usûl-i Fıkıh: Amelî konuları doğru anlamanın ölçüsüdür.
2. Ölçü insan: Hatadan korunmuş ve Allah (c.c.) tarafından özel yetiştirilmiş olan Peygamberdir.
3. Ölçü hareket: Kur’ân-ı Kerîm’de ve Hadîs-i Şerîflerde belirtilen Peygamberlerin “tevhid hareketi”dir.
4. Ölçü toplum: Hz. Peygamber (s.a.s.)’in yetiştirdiği ve risâlet güneşine nisbetle yıldızlar gibi olan Ashâb-ı Kirâmdır.
İtikatları, fikirleri, amelî hareketleri, faaliyetleri, oluşumları anlamanın ölçüsü:
1) İnsan yetiştirmek isteyenin ölçü alacağı insan, peygamberlerdir. Bizim peygamberimiz Hz. Muhammed sallallâhu aleyhi ve sellem bütün peygamberlerin özellikleriyle donanmış olduğundan önceliklidir.
2) Allah Kur’ân-ı Kerîm’inde, Peygamberimiz Hadîs-i Şerîflerinde anlatmışsa bizden öncekilerin şerîatleri bizim şerîatimiz gibidir. “Hükümleri şartlar belirler” prensibiyle, kendi şartları hangi peygamber veya sahabînin şartlarına benziyorsa o peygamberi veya o sahâbîyi örnek alır.
3) İslâm Toplumu yetiştirmek isteyen Ashâb-ı Kiramın icmâsını ölçü alacak ve icmada birleşecektir. İcmaya muhalefet etmemek şartıyla farklı düşünüp farklı hareket edebilir. Nitekim itikâdî ve amelî İslâm mezheplerinin farklılıkları bunu göstermektedir.