6. Gençlerin arkadaş ve dost seçimi.
Aile, arkadaş seçiminde sağlam temel atmak ve çocuğun gelişimini temin etmek için çocuklar küçük yaşta iken şehri, mahalleyi ve komşuyu dogru seçmelidir.
Gençlerin esas etkilenmesi, okul çağına geldiğinde başlar.
Çocuklarımızın ruhları bizim ruhumuzun oğlu veya kızı değildir. Ruhlar ayrı ayrıdır.
Bize gereken, önce evladımızı tanımak, izlemek, iradelerini yok saymamak, faydalı yönlendirme, uyarma, teşvik ve takdir etmektir.
Kişi, çocukken oyun arkadaşı, genç yaşta gönül arkadaşı, olgunlukta vefalı gerçek dost, yaşlılığında ise hayat arkadaşı arar.
Bunların en önemlisi, genç yaşta edinilen arkadaşlıktır. Çünkü gençlik yaşı, iyi ve kötü alışkanlıkların kazanıldığı, insanın insandan etkilenerek şekil aldığı, faydalı veya zararlı kimlik kazandığı bir yaştır.
Aklı başına gelen gencin, önce arkadaş ve iyi arkadaş; dost görünen ve gerçek dost kimdir bilmesi ve bu bilgi ile seçmeye yönelmesi gerekir.
Sonra genç, ebeyn ve iyi arkadaş vesilesiyle tanıdığı iyi arkadaş ve gerçek dost ölçüsü ile kendisini tanımalıdır.
Genç, iyi arkadaş ve gerçek dost olduğu bilinen ve görülen bir üst yaş gurubu ile dost olamasa bile istişare etmelidir. Zira genç, kendisinden büyüklerin arkadaş seçiminde gördükleri yakın ve gençlik tecrübelerinden; ebeveynin nasihatlerinden istifade edince doğru seçime ulaşabilir.
Şu bir gerçektir ki eğer ebeveynin, çocuğuna karşı önemli bir açığı yoksa faydalı örnekliği de varsa isabetli nasihatinin ve yönlendirmesinin faydası olur.
Gencin, evde kırmızıçizgileri yanında serbest alanı da varsa, ebeveynin dediklerinin isabetliliğinden dolayı onların uyarılarını ve tekliflerini dikkate alır.
Hz. Peygamber (s.a.s.)’e şöyle sorulmuş:
- Arkadaşlık edeceğimiz kimselerin en hayırlısı kimdir? O şöyle cevap vermiştir:
“Onu görmek, size Allah’ı hatırlatır, konuşması ilminizi artırır, ameli de sizi âhirete teşvik eder.”
(Heysemî, Mecmeu’z-Zevâid, X, 226; İbn Hacer el-Askalânî, Metâlibü’l-Âliye, III, 193; Münzirî, et-Terğîb ve’t-Terhîb, I, 89)
Örnek bir kimseye bakmak, insan nefsinde ondan işitmekten daha tesirli ve o kimseye bakana hayrın izleri daha kalıcıdır.
(Risâletü’l-Müsterşidîn, tahkîk eden Abdulfettah Ebû Ğudde, 9. baskı, 1999. s.102.)
Genç, iyi arkadaşa bilgi, akıl ve kalple bakınca ısınır.
Bilgi, yol gösterir; akıl iyiyi kötüden ayırt ettirir; kalp huzur hisseder.
İyi arkadaşın şu özellikleri olması gerekir:
- Güzel ahlaklı olmak,
- Ahmaklık yapmamak,
- Akıllı olmak,
- Fâsık olmamak,
- Allah’ın sevdiklerini sevmek ve sevmediklerini sevmemek,
- Yalancı, cimri, ikiyüzlü, korkak olmamak,
- Gıybet ve dedikodu yapmamak,
- Haklı tenkitleri kabul etmek,
- Nasihati ve nasihatçileri sevmek,
- Severken ve kızarken ihtiyatlı ve itinalı olmak.
Hz. Peygamber (s.a.s.) ne güzel buyurmuştur:
“Sevdiğini itinalı sev, bir gün gelir düşmanın olabilir; düşmanına itinalı düşmanlık et, bir gün gelir ki dostun olabilir.”
(Tirmizî, Birr, 60 (1998).)