6. Diğerkâmlık ve Fedakârlık
Büyük insanların büyüklük özelliği, büyük sıfatlara ve büyük eserlere sahip olmalarıdır.
Büyüklüğün bir alameti de kendileri için değil, davaları için, insanlar için yaşamalarıdır. Bunun için de fedakârlık gerekmektedir; maldan, candan, nefisten ve zamandan… Zira fedakârlık edene hem bu dünyada hem öbür dünyada her şey feda edilir.
Allah Teâlâ şöyle buyurmuştur:
“Siz hayır olarak ne harcarsanız, Allah onun yerine başkasını verir. O (Allah), rızık verenlerin en hayırlısıdır.”
(Sebe sûresi, 34/39)
Allah verirken kendisine yakışan şekilde verir.
Hz. Peygamber Efendimiz (s.a.s.) şöyle buyurmuştur:
“Kim bir mü’minin dünya sıkıntılarından birini giderirse, Allah da kıyamet gününde onun sıkıntılarından birini giderir. Kim darda kalan birine kolaylık gösterirse, Allah da ona dünya ve âhirette kolaylık gösterir. Kim bir Müslümanın ayıbını örterse, Allah da onun dünya ve âhiretteki ayıplarını örter. Mü’min kul, din kardeşinin yardımında olduğu müddetçe, Allah da o kulun yardımında olur.”
(Müslim, Zikr, 37-38; Ebû Dâvûd, Edeb, 60; Tirmizî, Hudûd, 3; İbn Mâce, Mukaddime, 17.)
Hz. Ömer (r.a.) hançerlendiği ve kanlar içinde vefatını beklediği bir sırada oğlu Abdullah’a şöyle dedi:
“Mü’minlerin annesi Hz. Âişe’ye git ve “Ömer sana selam ediyor” de! Sakın “Mü’minlerin emîri deme! Bugün artık ben mü’minlerin emîri değilim. Ona, “Ömer b. Hattâb iki arkadaşının yanına gömülmek için senden izin istiyor” de!
Abdullah, hadisenin devamını şöyle anlatır:
“İzin istedim, selam verip girdim. Hz. Âişe (r.anhâ) babamın haline ağlıyordu. Ona:
“Ömer sana selam ediyor. İki arkadaşının yanına gömülmek için izin istiyor” dedim. Hz. Âişe validemiz:
“Rasûlullah’ın yanında kalan bir kişilik yeri kendim için ayırmıştım. Fakat bugün Ömer’i kendime tercih ediyorum” cevabını verdi. (Rasûlullah ve Hz. Ebû Bekir, Âişe validemizin odasına defnedilmişti. Hz. Âişe de odasında kalan bir kişilik yere kendisi defnedilmeyi, kocası ve babası ile bir arada olmayı istiyordu.)
Geri dönünce Hz. Ömer’e:
“İşte Abdullah geldi” dediler. Hz. Ömer büyük bir heyecan ve merakla:
“Beni kaldırın!” dedi. Bir kişiye dayanarak kalktı ve bana:
“Ne haber getirdin?” diye sordu.
“Arzun yerine geldi, Hz. Âişe izin verdi” deyince:
“Elhamdülillâh! Nazarımda bundan daha ehemmiyetli bir şey yoktu. Ruhum kabzedilince beni oraya götürün! Kapıya varınca, Hz. Âişe’ye tekrar selam verip “Ömer izin istiyor” deyin! Eğer izin verirse beni içeri alın, vermezse beni Müslümanların mezarlığına götürün!” dedi.”
Ruhu kabzedilince, onu aldılar, yürüyerek Hz. Âişe’nin odasına kadar geldiler. Abdullah selam verip:
“Ömer izin istiyor!” dedi. Mü’minlerin annesi:
“Alın içeri!” dedi ve derhal içeri alındı. İki muhterem arkadaşının yanına defnedildi.
(Buhârî, Ashâbu’n-Nebî, 8, Cenâiz, 96, Cihâd, 174, Tefsîr, 59/5, Ahkâm, 43.)
İşte fedakârlık ve diğergâmlık örneği! Hz. Ömer’in de nezaketi, edebi ve inceliği muhteşem!
“Büyük insan, muztarip olduğu zamanda bile başkalarının ıztırabını düşünebilen insandır.” Cemil Sena Ongun
“Dünyada her şeyin bir ölçüsü vardır. Sevginin ölçüsü de fedakârlıktır. Fedakârlık yapmayanın sevgisine inanılmaz.”
Abdülaziz Bekkine (k.s.)
“İçimizden biri köprü olmaya razı olmazsa, kıyâmete kadar bu suyun kıyılarını bekleriz.” Arif Nihat Asya
“Bir fedakârlıkta bulunup sonra bununla övünürsen, bütün diğerkâmlığınla birlikte lanetlenirsin.”
Ludwig Wittgenstein
“Başkaları için kendinizi unutun. O zaman sizi de hatırlayacaklardır.”
Dostoyevski
“Düşünceli ve fedakâr bir avuç insanın, tüm dünyayı değiştireceğinden hiçbir zaman şüphe etme!”
Margaret Mead